استقرار «پرونده رشدی»، پروژه ملی آموزش و پرورش

مجتبی همتی‌فر با حضور در برنامه صف اول شبکه خبر سیما، اظهار کرد: استقرار پرونده رشدی کودکان در برنامه تحول دولت پیش‌بینی شده بود که زیرساخت آن در حال ایجاد است.

او ادامه داد: در این پرونده علاوه بر توجه به مقدمات رشدی کودکان، مجموعه داده‌های کودکان از بدو تولد تا داده‌های دانش‌آموزان در مقطع ابتدایی و متوسطه ثبت می‌شود که این اطلاعات در مسیر رشد و شناسایی استعدادها و هدایت و جهت‌دهی به آنها کمک می‌کند.

ریس سازمان تعلیم و تربیت کودک با بیان اینکه استقرار این پرونده رشدی برای کودکان و دانش آموزان به عنوان یک پروژه کلان در آموزش و پرورش در حال پیگیری است، تصریح کرد: ما در سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک به عنوان نهاد متصل به آموزش و پرورش این امر را پیگیری می‌کنیم. امیدواریم این موضوع به صورت آزمایشی از سال تحصیلی جاری آغاز شده و از سال تحصیلی آینده جدی شود. این یک پروژه ملی در آموزش و پرورش است.

معاون وزیر آموزش و پرورش در بخش دیگر سخنانش نسبت به صدور مجوز برای ایجاد کودکستان‌های مخصوص اتباع غیر ایرانی اعلام آمادگی کرد و در عین حال توضیح داد: پیش‌بینی کردیم برای شکل‌گیری مراکز ویژه اتباع مجوز خاص را صادر ‌کنیم اما تا کنون درخواست مشخصی در این زمینه برای ما نیامده است. از این رو عملا مثل مدرسه که در آن دانش‌آموزان ایرانی و اتباع به صورت تلفیقی در کنار هم تحصیل می‌کنند، در کودکستان نیز منعی برای ثبت نام اتباع غیر ایرانی وجود ندارد و از این امر استقبال هم می‌کنیم.

همتی‌فر در بخش دیگر سخنان خود درباره شرایط اعطا مجوز به موسسانی که قصد دارند کودکستان تاسیس کنند، تصریح کرد: تمام مجوزهای جدید باید از درگاه ملی مجوزها صادر شود. دو ماه است که سازمان به درگاه ملی مجوزها متصل شده است اما بزرگوارانی که بخواهند مجوز جدید دریافت کنند حتما باید گواهی صلاحیت حرفه‌ای از سازمان بگیرند و سپس مدرک خود را در درگاه ملی مجوزها بارگذاری کنند.

وی توضیح داد: در واقع از جمله صلاحیت‌های اختصاصی ‌که باید موسسین داشته باشند اخذ گواهی صلاحیت حرفه است. موسس باید نسبت به برخی مسائل نظیر حقوق کودک آگاه باشد تا با اقداماتی که در مرکز انجام می‌دهد حقوق کودک را نقض نکند. از این رو هم متقاضیانی که درخواست تاسیس کودکستان دارند و باید مجوز جدید از ما دریافت کنند و هم موسسانی که قبلا مجوز ایجاد کودکستان داشتند و اکنون از ما درخواست تطبیق مجوز دارند باید تحت این آموزش‌ها قرار گیرند، دوره آموزشی را بگذرانند و کارت صلاحیت حرفه‌ای دریافت کنند.

به گفته رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک این آموزش‌ها به شکل خرده یادگیری و الکترونیکی برگزار می‌شود و سپس شرکت‌کنندگان به شکل الکترونیکی آزمون داده و گواهی الکترونیکی آنها صادر می‌شود.

معاون وزیر آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: بنابراین برای دریافت گواهی صلاحیت حرفه‌ای باید افراد در دوره آموزشی شرکت کنند. در این رابطه ابتدا باید پیش ثبت نام خود برای حضور در این دوره آموزشی را در درگاه سازمان انجام داده، دوره را بگذرانند، در آزمون قبول شوند و گواهی آنها صادر شود. سپس می‌توانند با بارگزاری این مدرک و سایر مدارک در درگاه ملی مجوزها مجوز خود را دریافت کنند.

همتی‌فر توضیح داد: تا کنون حدود ۳۰۰۰ نفر درخواست پیش ثبت نام خود برای شرکت در این دوره آموزشی را ثبت کرده‌اند که از این بین داشتیم که از این بین قریب به ۲۰۰۰ نفر در مسیر آموزش قرار گرفته‌اند. این افراد نهایتا برخط آزمون می‌دهند و اگر قبول شوند مدرک خود را برخط می‌گیرند. از این رو باید گفت تاکنون مجوز جدیدی از سوی سازمان ملی تعلیم و تربیت و از طریق درگاه ملی مجوزها صادر نشده است؛ چراکه تاکنون کسی مسیر آموزش و دریافت مدرک صلاحیت حرفه‌ای را طی نکرده است تا مجوز جدید صادر شود.

وی همچنین این را هم گفت برای صدور مجوز کارشناسان وزارت بهداشت مکان کودکستان را از لحاظ بهداشتی بررسی می‌کنند و ایمنی مرکز نیز باید توسط کارشناسان تایید شود.

معاون وزیر آموزش و پرورش در بخش دیگر سخنان خود عنوان کرد که استاندارد برای مراکز نگهداری شیرخوارگان یک مربی به پنج شیرخوار برای مراکز پیش‌دبستانی یک مربی به حداکثر بیست کودک است.

به گفته رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، ۶۰ الی ۷۰ درصد شهریه مراکز کودکستان مربوط به نیروی انسانی و حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد نیز مربوط به فضای کودکستان می‌شود.

معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به تعیین هزینه کودکستان‌ها بر اساس الگو هزینه تمام‌شده تاکید کرد که هدف سازمان تعلیم و تربیت کودک یکسان‌سازی شهریه‌ها نیست بلکه عادلانه و منصفانه‌کردن شهریه کودکستان‌هاست.

همتی‌فر با اشاره به اینکه پنج عنصر اعم از نیروی انسانی، فضا، تجهیزات، هزینه‌های جاری و سود موسس در تعیین شهریه کودکستان‌ها موثر است، بیان کرد: ما برای تعیین هزینه عنصر فضا کودکستان، از موسسین کد رهگیری و قرارداد یا نظر کارشناس رسمی می‌خواهیم. اما موسسین بعضا می‌گویند قراردادی که بستیم با هزینه‌ای که پرداخت می‌کنیم فاصله دارد؛ چرا که مالک می‌خوهد فرار مالیاتی کند و این با هزینه واقعی متفاوت است. از سوی دیگر اعلام می‌کنند کارشناس دادگستری برای برآورد هزینه تجهیزات و قیمت ملک، رقم‌های نجومی می‌خواهند. این‌ها دست سازمان نیست و البته وزیر دادگستری قول مساعدت دادند تا حل شود.

وی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به ایجاد سامانه “شکوا” در سایت سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، عنوان کرد: ما در نظارت میدانی ضعف داریم؛ چرا که بازوی میدانی سازمان در استان‌ها شکل نگرفته است. سازمان در استان‌ها ساختار سازمانی ندارد و معاونت ابتدایی در استان‌ها به ما کمک می‌کنند. در خود ستاد سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک حدود ۳۰ الی ۴۰ همکار هستیم. در همین راستا البته سامانه “شکوا” در سایت سازمان راه اندازی شده است که مردم می‌توانند گلایه های خود را به ما برسانند تا پیگیری شود.

رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک با یادآوری اینکه مصوبه تشکیل این سازمان در روزهای آخر اسفند ۹۹ تصویب و ابلاغ و سازمان رسما از اوایل سال ۱۴۰۰ عضو وزارت آموزش و پرورش شد، گفت: هیات امنا سازمان ۲۶ عضو دارد که در بین اعضا از سه قوه حضور دارند، علاوه بر وزیر آموزش و پرورش، نمایندگان وزارت بهداشت و شورای عالی انقلاب فرهنگی، معاون قوه قضاییه، یک نماینده مجلس، نماینده متخصصین تربیتی و کودکستان‌ها و خانواده‌ها نیز عضو هیات امنا هستند. بنابراین گرچه این سازمان زیرمجموعه آموزش و پرورش است اما ماهیت آن کلان‌تر از آموزش و پرورش است.

به گفته معاون وزیر آموزش و پرورش، اساسنامه سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، کودکی را به دو دوره سه ساله شامل صفر تا سه سالی که دوره اول اوان کودکی و دوره سه تا شش سالگی که دوره دوم اوان کودکی است، تقسیم‌بندی می‌کند.

همتی‌فر با بیان اینکه پیش از تاسیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، مراکز مختلفی برای ایجاد مهد کودک و پیش‌دبستانی مجوز اعطا می‌کند، گفت: پیش از این آموزش و پرورش از باب وجه یادگیری به مراکز پیش‌دبستانی در بخش غیر دولتی مجوز می‌داد. سازمان بهزیستی نیز به واسطه ماموریتی که در قانون مربوط به خود داشت به مهدهای کودک مجوز می‌داد. با این حال گاهی تا ۱۴ نهاد به این مراکز بدون نظارت مجوز می‌دادند و این باعث شده بود منظر تربیت در این میان گم شود.

وی با بیان اینکه طبق قانون فعلی موسس کودکستان کسی است که مسئولیت حقوقی تاسیس مرکز را می‌پذیرد، ادامه داد: در راهنمای عمل یا آیین‌نامه نیروی انسانی کودکستان‌ها وظایف و شایستگی مربیان تصریح شده است. کارکنان کودکستان به سه دسته مدیریت، مربیان و خدمات تقسیم می‌کنیم و موسس کسی است که کل مجموعه را اداره می‌کند.

به گفته رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک تا امروز ۳۲ هزار و ۷۰۰ پرونده به منظور تطبیق مجوز در سامانه این سازمان تشکیل شده است و که از این بین ۲۵ هزار مرکز تعیین تکلیف شده و تطبیق مجوز آنها به اتمام رسیده است.

وی همچنین این را هم گفت که زمان ثبت نام برای تطبیق مجوز کودکستان‌ها به اتمام رسیده است و الان در حال تکمیل پرونده‌های تشکیل‌شده‌ایم.

معاون وزیر آموزش و پرورش با هشدار نسبت به اینکه هنوز هم فضای سودجویانه برای اخذ شهریه‌های بالا در کودکستان‌ها وجود دارد، خاطر نشان کرد: گاهی شهریه‌هایی که دریافت می‌شود با عناوینی هستند که گویی این کودکستان‌ها کارها و خدمات تخصصی و ویژه ارائه می‌کنند. منت بر سر والدین می‌گذارند و قیمت‌های عجیب و غریبی مطرح می‌شود. اما ما شهریه را بر اساس الگو هزینه تمام‌شده تعیین کردیم که خانواده‌ها می‌توانند از طریق سامانه کودکستان‌یاب از این شهریه‌ها مطلع شوند.

همتی‌فر همچنین در بخش دیگر سخنان خود درباره ممنوعیت آموزش زبان خارجی در کودکستان‌ها توضیح داد: در این دوره آموزش زبان و برخی مهارت‌ها و آموزش‌های تخصصی صرفا با نگاه سودجویانه اقتصادی است که در شهریه کودکستان‌ها نیز خود را بروز می‌دهد. این دوره دوره رشد بچه در محیط سالم است و بخشی از اینها ممنوعیت دارد و بخشی با نگاه سودجویانه است. ممنوعیت آموزش زبان خارجی در کودکستان‌ها به دلیل اثری است که آموزش زبان خارجی در این دوره دارد.

رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک تصریح کرد: علت آن هم از باب تقویت زبان فارسی و هم از باب مسائل هویتی است. این دوره، دوره شکل‌گیری زبان و پایه زبانی بچه‌هاست. وقتی زبان رسمی ما فارسی است، واردکردن زبان دیگری برای این دوره سنی بچه‌ها که هنوز به طور کامل به زبان فارسی مسلط نشده‌اند، آنها را به ویژه در دوره‌های تحصیلی بعدی دچار اختلال می‌کند. از نظر هویتی نیز این امر بچه‌ها را با چالش‌هایی مواجه می‌کند.

معاون وزیر آموزش و پرورش یادآور شد: وقتی سیاست ممنوعیت آموزش زبان خارجی در کودکستان را اعلام کردیم، برخی رسانه‌هایی که با ما عناد دارند، اخبار این حوزه را پوش دادند که «جمهوری اسلامی آموزش زبان را ممنوع کرده است»، اما مگر مجاز بود که ممنوع شده باشد؟

وی در بخش دیگر سخنان خود درباره آموزش زبان فارسی در عین تقویت زبان مادری در مناطق دوزبانه ایران، بیان کرد: از قبل ایجاد سازمان به‌ویژه در بخش پیش‌دبستانی، به طور ویژه بودجه‌ای برای حمایت از مناطق محروم، روستایی، عشایری و دوزبانه تعیین شده بود تا این کودکان با آمادگی بیشتری وارد مدرسه شوند. سال قبل ۶۹ میلیارد تومان اعتبار برای مناطق محروم دوزبانه توزیع کردیم. در این راستا طی سال گذشته ۳۳۰ هزار نفر تحت پوشش قرار گرفتند. این اصلا قابل توجه نیست و نیاز است به لحاظ اعتبارات کمک کنیم تا کودکان این مناطق با زبان فارسی آشنا شوند.

رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک با اشاره به اینکه سازمان بهزیستی قبل از ایجاد و راه‌اندازی سازمان تعلیم و تربیت کودک ۱۴ هزار مهد کودک داشت که نیمی از آنها مهد روستا بودند، گفت: یعنی حدود ۷۰۰۰ مهد روستا ذیل سازمان بهزیستی مجوز گرفته بودند که در دوره کرونا تعطیل شدند. بهزیستی برای این مهدها روستاها ردیف اعتباری ویژه‌ای به منظور یک وعده غذای گرم برای مهد روستا داشت که متاسفانه این ردیف اعتباری هنوز به سازمان تعلیم و تربیت کودک منتقل نشده است.

او یادآور شد: پیش از تشکیل سازمان نیز، آموزش و پرورش به چند شکل به کودکان روستایی خدمات ارائه می‌داد. در مناطق عشایری کلاس‌های چندپایه تشکیل می‌شد و نوآموز در کنار معلم و باقی بچه‌ها داوطلبانه آموزش می‌دید. مربی برای کودکان روستاهایی که کودکستان با فضای اختصاص نداشتند، در مدرسه حاضر می‌شد و کلاس پیش‌دبستانی شکل می‌گرفت.