به گزارش کودک پرس , آنگونه که در قصه های من و بابام با ماجراهای بامزه پدر و پسری مواجه بودیم، در اینجا نیز احمد ملکوتیخواه طنزی خاطرهوار از رفتارهای پدری ایدئولوژیک را به مخاطب ارائه میکند. مخاطب قصههای من و بابام، گروه سنی کودک و نوجوان بود و در دهه شصت که جای طنز و تصویر در ادبیات کودک ونوجوان بسیار خالی بود قصههای من و بابام بسیار خوش درخشید و با استقبالی چشمگیر مواجه شد. امروز سه دهه پس از آن روزها، «ابوی فدوی» برای همان هایی جذاب است که با قصههای من و بابام خاطره دارند، آن کتاب را در کودکیشان خوانده اند و حالا در دهه چهلم زندگی خود، با معضلات جامعه امروزی دست و پنجه نرم میکنند. شاید خواندن ابوی فدوی ایستگاهی برای استراحت در شرایط نفسگیر مشکلات جوانان جامعه امروز باشد. این کتاب، تنها، تصویرسازی های نمکین و سنجیده مجموعه سه جلدی قصه های من و بابام را ندارد که البته با در نظر گرفتن اینکه این کتاب برای مخاطب بزرگسال نوشته شده، نبود تصویر در این کتاب توجیه منطقی دارد. اما بدیهی است هدف نگارنده از این نوشتار مقایسه دو کتاب با یکدیگر نیست، بلکه این رویارویی، تنها به دلیل شباهت محتوایی دوکتاب است، پس با این مقدمه، خوب است به کتاب ابوی فدوی بپردازیم.احمد ملکوتیخواه با نوشتن کتاب ابوی فدوی نشان داد که چارچوب طنز را به خوبی میشناسد. او با چیره دستی و رندی، متن خود را در دایره طنز فاخر نگاه داشته و از آن بیرون نزده است. در حقیقت نویسنده با انتخاب موضوعی حساس، ماموریت خود را برای پروراندن سوژه دشوار کرده است، اما با زیرکی، رفتارهای یک پدر ایدئولوژیک ایرانی را به چالش کشیده و در عین حفظ ادبیات طنازانه، متن را از آلوده شدن در منجلاب لودگی رهانده است؛ همین جان به در بردن از ورطه تمسخر رمز موفقیت «ابوی فدوی» است. محور ماجراهای کتاب، پدری بزرگ منش است که رفتارهای حساب شده اش برای کودکی که خرده عقلی دارد پرسش برانگیز، و عجیب مینماید. حتی گاهی از اینها هم فراتر میرود و متانت رفتار پدر، در برخورد با همسایگان و اقوام حرص پسر را در میآورد، اما در اینگونه موارد نیز نویسنده احترام پدر را حفظ میکند و پا را از گلیم ادب فراتر نمیگذارد.لحن احمد ملکوتی خواه در کتاب ابوی فدوی بسیار مناسب شخصیت راوی و حالات روحیاش دربرخورد بارفتار پدر اســت و فــاصلــه ذهنــی راوی و پدر را به خوبی القا میکند. در واقع لحن نویسنده به خواننده می فهماند که نامفهوم بودن رفتارهای پدر برای پسر نتیجه تفاوت نسلی آن دو است و با در نظر داشتــن اینــکه بیشـتــر وقــایــع در گــذشتــه دور اتفاق افتاده اند؛ چه بسا آن کودک، با گذشت زمان و رسیدن به بلوغ، به چرایی رفتار پدر پی برده باشد و بتواند با دلایل قانع کننده برای هریک از آنها، پدر را با همه جهانبینیاش درک کند. از آن گذشته لحن راوی گاه، لوطی منش است و به نظر میرسد مقصود نویسنده از انتخاب آن القای این مفهوم باشد که هرچند راوی با حیرت رفتارهای پدر را تشریح میکند، اما خود او نیز به طور ناخودآگاه از سرچشمه همین منش و ایدئولوژی بزرگوارانه سیراب میشود. در حقیقت، پدر و پسر هر دو از مرامی مشترک و مردم مدار برخوردارند که همین مفهوم می تواند یادآور حکمت مطلقه «پسر کو ندارد نشان از پدر» باشد.موضوعاتی که سوژه خلق وقایع میشوند همانهایی هستند که این روزها در شبکههای اجتماعی به عنوان لطیفه و شوخی و با هدف خاطرهبازی و تحریک احساسات نوستالژیک درمیان مردم دست به دست میشوند. به عنوان مثال مقوله استحمام و نحوه رویارویی والدین با آن که در شوخیهای عادی از آن با عنوان «خیس خوردن زیر آب جوش و کنده شدن پوست با کیسههای آبی رنگ قدیمی» از آن یاد میشود، ایده شکلگیری یکی از بخش های کتاب ابوی فدوی است. به طور کلی احمد ملکوتیخواه طنز ملیح و خواندنی خود را در متنی شسته رفته و آبرومند برای مخاطب شرح میدهد و استواری و صلابت طنز را به نحو احسن حفظ میکند. رعایت اعتدال در توصیف ها و پرهیز از زیادهگویی از ویژگی های در خور توجه کتاب ابوی فدوی است؛ چنانکه موضوعات ساده در بخش های کوتاه و به دور از اطناب آورده شده اند و هنر نویسنده در رعایت اصل ایجاز و اختصار به خوبی نمایان است. از نگاه دیگر، آنچه از فحوای متن پخته و منسجم این کتاب بر میآید، این است که نویسنده اندوختههای ذهنی خوبی از ادبیات کهن فارسی دارد و پیش از آنکه دست به قلم ببرد، مطالعات مفیدی داشته که همین مهم به کار نویسندگی و غنی تر کردن متن او کمک فراوانی کرده است. مقوله ای بسیار حائز اهمیت که اغلب نویسندگان جوان امروز جامعه ما با نادیده گرفتن آن، قلم نویسندگی در دست می گیرند و حاصل تلاش آنان متنی کم ارزش و فاقد ژرفاست که همه نداشته های آنان را رو می کند و پیشینه ای نه چندان در خور توجه برای آنان رقم می زند.کوتاه سخن آنکه، ابوی فدوی «من و بابام» دیگری است که با فرهنگ و سنت ایرانی سازگار است و خواندن ماجراهای شیرین و خاطره انگیزش حال همه دهه شصتی ها را خوش میکند.
منبع:خبرگزاری اصفهان زیبا
ارسال نظر