یبماری گوارشی کودکان به نام سلیاک

به گزارش کودک پرس ،این بیماری نادر و خطرناک از حساسیت شدید روده ی کودک به پروتئین گلوتن که در غلات گندم ، چاودار و جو موجود است ناشی می شود. نهایتا جداره ی روده ی کوچک آسیب می بیند. در نتیجه جذب غذا مختل می شود که به آن سوء جذب می گویند.

آسیب به روده ی کوچک
جداره ی روده ی کوچک میلیون ها برجستگی انگشت مانند دارد که به آنها پرزهای روده می گویند و کارشان جذب مواد غذایی است. در بیماری سلیاک این پرزها صاف می شوند و جذب مواد غذایی مختل می شود.

علائم سلیاک در کودکان

علائم سلیاک در کودکان معمولا بر دستگاه گوارشی و روده‌ها تاثیر می‌گذارد، اما ممکن است بر دیگر قسمت‌های بدن نیز تاثیر گذارد. کودکان مبتلا به سلیاک احساس خستگی و بدخلقی و زود رنجی دارند. همچنین ممکن است کودکان مبتلا به سلیاک جثه‌ای کوچک‌تر از حد طبیعی و بلوغ با تاخیر نیز داشته باشند. دیگر علائم رایج سلیاک در کودکان عبارتند از:

کاهش وزن
استفراغ
نفخ شکم
درد شکم
اسهال یا یبوست دائم
مدفوع کم رنگ، چرب و بدبو

توجه داشته باشید که علائم سلیاک در کودکان می‌توانند بسته به عوامل مختلف بین کودکان متفاوت باشند. مواردی که باعث تفاوت علائم در کودکان می‌شوند عبارتند از:

مدت زمانی که نوزاد از شیر مادر تغذیه کرده است.
سن آغاز تغذیه کودک با غذاهای دارای گلوتن
مقدار گلوتنی مصرفی کودک
شدت آسیب روده‌ای

تشخیص

تشخیص بیماری سلیاک در کودکان با معاینه فیزیکی و بررسی سوابق پزشکی شروع می‌شود. همچنین پزشک برای تشخیص دقیق‌تر یک آزمایش خون نیز تجویز می‌کند.

آزمایش خون

معمولا مقدار آنتی بادی‌های ضد اندومیزیوم (EMA) و ضد ترانس گلوتامیناز بافتی (Ttga) در کودکان مبتلا به سلیاک بالا است. مقدار این دو آنتی بادی از طریق آزمایش خون تشخیص داده می‌شود. اگر آزمایش‌ها زمانی که هنوز گلوتن در رژیم غذایی کودک وجود دارد انجام شوند، دقیق‌تر خواهند بود.

نمونه برداری از پوست

نمونه برداری از پوست نیز در تشخیص بیماری به پزشک کمک می‌کند. برای نمونه برداری، پزشک قسمت کوچکی از بافت پوست را برای بررسی در زیر میکروسکوپ جدا می‌کند. اگر نتیجه‌ی نمونه برداری و آزمایش خون نشان دهنده‌ی وجود بیماری سلیاک در کودکان باشد، باید یک نمونه برداری داخلی نیز انجام شود.

آندوسکوپی

در مواردی که آزمایش خون یا نمونه برداری از پوست نتیجه قطعی ندهند، از آندوسکوپی قسمت بالای روده برای تشخیص بیماری سلیاک در کودکان استفاده می‌شود. در حین آندوسکوپی قسمت بالای روده، لوله‌ی باریکی به نام آندوسکوپ از راه دهان وارد روده کوچک می‌شود. دوربین کوچک انتهای آندوسکوپ در مشاهده و بررسی روده‌ها و تشخیص آسیب وارده به پرزهای روده به پزشک کمک می‌کند. همچنین پزشک می‌تواند از روده نمونه برداری کند، یعنی نمونه‌ای از بافت روده را برای آزمایش بردارد.

درمان سلیاک در کودکان

تنها روش درمان بیماری سلیاک در کودکان، حذف کامل گلوتن از رژیم غذایی کودک است. حذف گلوتن از رژیم غذایی باعث می‌شود که پرزهای روده بهبود یافته و بتوانند مجددا مواد مغذی را به طور مناسب جذب کنند. پزشک به شما آموزش می‌دهد که چگونه گلوتن را حذف کرده و در عین حال یک رژیم غذایی مغذی و سالم داشته باشید. همچنین نحوه‌ی مطالعه‌ی برچسب‌ مواد غذایی و تشخیص مواد غذایی و محصولات دارای گلوتن را نیز به شما آموزش می‌دهد. حفظ رژیم غذایی بدون گلوتن آسان نیست. خوشبختانه، امروزه بسیاری از شرکت‌ها محصولات بدون گلوتن تولید می‌کنند. محصولات بدون گلوتن را می‌توان از خوار و بار فروشی‌ها و فروشگاه‌های مخصوص تهیه کرد. روی برچسب این محصولات عبارت بدون گلوتن نوشته شده است. اگر کودکتان به سلیاک مبتلا است، باید غذاهای سالم را بشناسید. در زیر لیست غذاهای مفید و مضر برای سلیاک آمده است تا کودک بتواند با کمک این لیست تصمیم بگیرد چه چیزی بخورد و چه چیزی نخورد.

مواد غذایی مضر برای مبتلایان به بیماری سلیاک

گندم
گندم آلمانی
چاودار
جو
چاودُم یا تریتیکاله
بلغور
دورم
آرد
آرد گندم سبوس دار
سمولینا

مواد غذایی مفید برای مبتلایان به بیماری سلیاک

گندم سیاه
ذرت
گیاه تاج خروس
اروروت
آرد ذرت
آرد برنج، سویا، ذرت، سیب زمینی یا لوبیا
تورتیلای خالص ذرت
کوینوآ
برنج
تاپیوکا
گوشت تازه، ماهی و مرغ که بدون نان، بدون چاشنی و بدون آغشته شدن به مواد دیگر صرف شوند.
میوه
اکثر محصولات لبنی
سبزیجات دارای نشاسته مانند نخود فرنگی، سیب زمینی، سیب زمینی شیرین و ذرت
لوبیا، برنج و عدس
سبزیجات

پس از چند روز تا چند هفته بعد از رعایت رژیم غذایی جدید، علائم سلیاک در کودکان باید بهبود یابند. در کودکان، معمولا روده‌ها پس از سه تا شش ماه بهبود می‌یابند. زمانی که روده‌ها کاملا بهبود یافتند، بدن خواهد توانست مواد مغذی را به طور مناسب جذب کند.