ناشری که در خارج از ایران خوب می‌فروشد/ سرپنجه‌های نوسان ارز بر گلوی نشر

به گزارش کودک پرس ، فریده خلعتبری، مدیر انتشارات شباویز از فعالیت های نشر شباویز در بازار جهانی کتاب، مشکلات شبکه توزیع کتاب برای ناشران داخلی، مسائل پیش روی نشر ایران در خارج از کشور و … سخن گفته است، این نشر که یکی از معدود ناشران فعال در غرفه بازار جهانی کتاب در سی و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران است، به گفته مدیرش، بیش از همه ناشران داخلی، در بازار جهانی کتاب ایرانی عرضه کرده است.

خلتعبری در این گفتگو نشر شباویز را اینگونه معرفی کرد: نشر ما از ۳۴ سال پیش با هدف انتشارا ادبیات فارسی در جهان فعالیتش را آغاز کرد. هدف ما از همان زمان شناساندن جایگاه ایران در بازار جهانی کتاب بود. اوایل در زمینه های مختلف کار می کردیم اما از آنجا که دستیابی به موفقیت در بیش از یک حوزه امکانپذیر نبود، فعالیت های خود را به حوزه ادبیات کودک و نوجوان معطوف کردیم، چرا که آن زمان این حوزه مغفول مانده بود.

وی افزود: ما در طول مدت فعالیت خود حق کپی رایت و نشر بیش از ۱۵۰۰ عنوان کتاب ادبیات کودک و نوجوان ایرانی را به ناشران بیش از 30 کشور جهان فروختیم.

به گفته مدیر نشر شباویز، این نشر با ارتباط موثری که با ناشران جهانی داشته، بیش از ۱۵۰۰ عنوان کتاب ادبیات کودک و نوجوان ایرانی را به بیش از ۵۰ زبان منتشر کرده است، بخشی از این آثار شامل بازنویسی و بازآفرینی متون ادبی کهن است و بخشی دیگر شامل آثار داستانی بیش از ۱۶۰ نویسنده ایرانی که در سال های اخیر روانه بازار کتاب شده است.

او مدعی است، این میزان بیش از همه عناوینی است که ناشران ایرانی در خارج از کشور منتشر کرده اند.

خلعتبری با بیان اینکه آثار عرضه شده این نشر در مدارس کشورهای هندوستان، تایلند، تایوان، مکزیک، برزیل و مالزی تدریس می شود، تصریح کرد: همین که این کتاب ها در کشورهای میزبان تجدید چاپ می شود، یعنی اقبال عمومی در این کشورها بالاست. یکی از کتاب هایی که در غرفه بازار جهانی کتاب نیز عرضه شده؛ توسط انتشارات دانشگاه آنکارا در سال 2017 دوبار با شمارگان ده هزار نسخه ای تجدید چاپ شده، یا کتابی در نمایشگاه کتاب دهلی ظرف سه روز به فروش رفت و ناشر هندی ناگزیر شد که کتاب را تجدید چاپ کند.

مدیر نشر شباویز با انتقاد از آنچه لابری گری در حوزه توزیع کتاب ایران خواند، گفت: در ایران دایره فروش برای برخی از ناشران بسته است، ناشرانی که عزیز کرده هستند و با فعالان شبکه توزیع کتاب زد و بند دارند، خوب می فروشند. حتی کتاب فروشی های نامدار مثل شهر کتاب مرکزی هم فهرستی از ناشران خودی دارند که فقط از آنها کتاب می خرند، کتاب های ناشران باید دیده شود تا فروش برود، بنابراین بخشی از کتاب ها که فروش نمی رود به خاطر این است که مردم آنها را نمی بینند و بنابراین آنها روی دست ناشر باد می کند، تعداد کتاب فروشی ها در مقایسه با تعداد ناشران اندک است و همین تعداد محدود هم با ناشران محدود خودی همکاری می کنند.

خلتعبری، در پاسخ به این نظر که در شرایط رکود بازار کتاب شاید ضعف از آثار ناشر که نمی فروشد و در این شرایط فروشنده کتاب هایی را می خرد که سودآور باشد و در انبار رسوب نکند؟ اظهار داشت: در جشنواره فرهنگی دانشگاه کتاب شیراز، سه کتاب از هفت کتاب برگزیده جشتواره، کتاب های نشر شباویز است، این یعنی کتاب های ما مورد اعتماد هستند، همچنین این کتاب ها در خارج از کشور بازار دارد و ما به عنوان یک ناشر پیشتاز بیش از همه ناشران ایرانی در خارج از کشور کتاب منتشر کرده ایم، و این به معنای این است که در داخل ایران با بی مهری فعالان شبکه توزیع کتاب روبرو هستیم.

وی همچنین درباره حضور ناشران خارجی در نمایشگاه کتاب، یادآور شد:‌در مقایسه با نمایشگاه های بزرگ دنیا مثل فرانکفورت این حضور چشمگیر نیست، همین محدود ناشران خارجی که به نمایشگاه آمده اند، برای فروش آمده اند نه خرید. آژانس های ادبی جهان هم همینطور دنبال فروش هستند نه خرید. در این شرایط نباید از خود بپرسیم خریدار کجاست؟ حضور یک عده سیاهی لشگر برای اینکه تبلیغ کنیم ناشران خارجی هم در نمایشگاه حضور دارند، چه استفاده ای برای ما دارد؟ ناشر فعال خریدار بین المللی در نمایشگاه ما کم است. البته اگر اینجا نمایشگاه گردشگری بود، این حضور، برای گردشگری خوب بود و بخشی از مقصود نمایشگاه هم حاصل شده بود. با این اوضاع باید فایده و زیان حضور خارجی ها در نمایشگاه کتاب ایران را ارزیابی کنیم تا اگر ناشر خارجی به ایران می آید، این حضور هدفمند باشد و خریدار بالقوه، نویسنده خوب و ویراستار خوب بیایند.

مدیر انتشارات شباویز، در پایان گریزی به مسائل پیش روی ناشران ایرانی در نمایشگاه های کتاب خارجی از جمله نمایشگاه کتاب فرانکفورت هم می زند و می گوید: ویزا گرفتن در سفارت آلمان کار طاقت فرسایی شده و باید از هفت خوان گذشت، دست و بال ناشران هم در شرایط ارزی کنونی بسته است، دولت باید روند گرفتن ویزا و ارز را برای ناشران تسهیل کند، فشار ارزی گلوی ناشران ایرانی را گرفته است، این روزها که صرافی ها بسته است و دولت هم برای هر سفری هزار یورو می دهد، با این ارز تنها بخشی از نیازهای ارزی ما مرتفع می شود، بخش اعظم این ارزی هم که می دهند فقط کفاف پرداخت هزینه غرفه در نمایشگاه کتاب فرانکفورت را می دهد. همچنین برای خروج از ایران طبق قانون جدید باید ۳۳۰ هزار تومان پرداخت کنیم و همه اینها سد محکمی است در مقابل ناشرانی است که هدف و آمال نهایی آنها عرضه کتاب در بازار جهانی است.

منبع: شبستان