دامی که در زمان کرونا،کودکان بیشتری را می بلعد

به گزارش کودک پرس ،در جامعه امروزی، کودکان با روی کار آمدن فضای مجازی به این نوع رسانه رو آوردند و با آمدن ویروس کرونا این سرگرمی‌ها و دلبستگی‌ها بیشتر نیز شد. در حال حاضر نیز رسانه‌های تصویری به ویژه تلویزیون آن طور که باید عکس العملی نشان نداده و از نوجوانان و جوانان غافل شده اند. به طور کل تلویزیون باید در دوران کرونا با تولید برنامه‌های جذاب و مفید کودکان را از تله فضای مجازی بیرون بکشند تا آن‌ها اوقات فراغت خود را با آموزش، تحرک، تفکر پشت سر بگذارند. گفتگوی زیر با کارشناسان حوزه فرهنگ ورسانه درخصوص مشکلات فضای مجازی برای فرزندانمان در زمان فقدان برنامه های مناسب انجام شده است:

علیرضا شریفی یزدی: رسانه‌ها موظف اند کودکان را ترغیب به آموزش، تحرک و تفکر کنند/نفوذ گسترده‌ی فضای مجازی در جوانان و نوجوانان!

علیرضا شریفی یزدی، جامعه شناس در خصوص نحوه‌ی ساخت برنامه های سرگرمی ـــ فرهنگی  مختص کودکان در رسانه‌ گفت: پاندمی ویروس کرونا یک شرایط خاص و استثنایی است و آمادگی روبه رو شدن با این ویروس وجود نداشت. جای تعجب نیست که رسانه‌ها هم غافلگیر شده باشند. اما کاری که می‌توانند برای کودکان انجام دهند این است که در گام اول برنامه‌های خود را جوری تنظیم کنند تا برای رشد مرزی آن‌ها ضرر نداشته باشد یعنی باید فاصله‌ای بین یک برنامه تا برنامه‌ی بعدی وجود داشته باشد. اگر تلویزیون می‌خواهد برای بچه‌ها برنامه‌ی خاصی پخش کند بهتر است که فاصله‌ی بین دو برنامه را در نظر بگیرد؛ به عنوان مثال برخی شبکه‌ها فقط برای بچه‌ها برنامه پخش می‌کنند درواقع این برنامه‌ها باید جوری باشد که اگر کودک در حال دیدن یک برنامه دیگر است فاصله‌ی کوچکی بیفتد تا کودکان ۳ الی ۵ سال که برنامه خود را تماشا کردند حال نوبت به کودکان ۱۰ الی ۱۵ سال برسد تا آن کودکان ۳ سال تا ۵ سال ما بین نمایش جدید استراحتی داشته باشند. نکته دومی که رسانه‌های دیداری مخصوصا تلویزیون می‌توانند داشته باشند این است که برنامه‌هایی تولید کنند تا بچه‌ها را وادار به آموزش، تحرک بدنی و تفکر کند متاسفانه برخی از برنامه‌های تلویزیون به هیچ عنوان توجهی به تفکر کودکان ندارند. مخصوصا رسانه ملی ما که باید بتواند بر اساس مبانی فرهنگی داخل کشور تولید محتوا کند تا فرزندان ما مصرف کننده تولیدات فرهنگی کشور‌های دیگر نباشند. این یک خلاء است که در ایام کرونا مشهودتر خود را نشان داد. نکته بعدی آموزش مسائل بهداشتی در قالب برنامه های جذاب کارتونی و انیمیشن هاست.
شریفی یزدی نسبت به فعالیت بچه‌ها در فضای مجازی و مدرسه آنلاین و اینکه هر لحظه ممکن است خطراتی در کمینشان باشد خاطر نشان کرد:امروزه رسانه‌ی تک بعدی نداریم و همه‌ی رسانه‌ها در دنیا چند بعدی و به اصطلاح مولتی مدیا شدند؛ یعنی هر رسانه، در کنار تلویزیون سایت و در کنار سایت از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کند و به همین نسبت برای مردم ایمیل می‌زند و رسانه‌ها روش‌های مختلفی را برای ارتباط با مردم در پیش گرفته اند و رسانه‌های ما نیز همین گونه هستند یعنی اگر قرار براین است تولید محتوا داشته باشند و فیلمی را پخش کنند نباید از فضای مجازی غافل شوند درواقع به دو دلیل؛ اول اینکه ضریب نفوذ فضای مجازی بسیار بالا است و استقبال از این فضا مخصوصا برای نوجوان و جوانان زیاد است دوم اینکه با تولید و گسترش محتوا‌های مناسب از اینکه فرزندان به سمت و سوی فضا‌هایی بروند که آن فضا‌ها نا مناسب است جلوگیری می‌شود.

عادل بزدوده: مدیران بزرگ‌ترین مقصران عدم تولید برنامه‌های مناسب کودکان و نوجوانان هستند/ درحوادث مختلف باید مخزن‌های سینما و تلویزیون پر باشد!

عادل بزدوده نویسنده، کارگردان نمایش عروسکی و سازنده عروسک «الو الو من جو جوام» در پاسخ به این سوال که آیا در دوران کرونا رسانه ملی برای کودکان اتفاق مهمی را رقم زده است یا خیر؟ و اینکه این رسانه‌ها چگونه می‌توانند با ساختن برنامه‌های فرهنگی حال کودکان را خوب کنند گفت: قبل از اینکه ویروس کرونا شیوع پیدا کند تلویزیون و سینما هیچ برنامه مناسبی برای کودکان تولید و پخش نمی‌کردند که درحال حاضر بخواهند برای آن‌ها برنامه بسازند. درواقع باید برای تمام حوادث آرشیو مان را در موارد مختلف اعم از سینمایی و تلویزیونی پر نگه داریم تا بتوانیم برنامه‌های سرگرمی مناسبی را در این مواقع داشته باشیم. او ادامه داد: مقصر اصلی این معضل مدیران کلان فرهنگی جامعه اند و در راس این هدف افراد حاضر در صدا و سیما هستند که متاسفانه هیچ برنامه‌ای برای ساختن برنامه‌های کودک و نوجوان چه در روز‌های عادی و چه در مواقع حاد مانند کرونا ندارند. بزدوده تصریح کرد: متاسفانه هیچ دغدغه‌ای درخور کودک و نوجوانان نه تنها در کلان شهر‌ها بلکه در سراسر ایران دیده نمی‌شود. صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران می‌توانست برنامه‌هایی در خور شان بچه‌های ایران زمین بسازد؛ که متاسفانه از دی ماه سال گذشته تا کنون هیچ برنامه‌ای که بتواند فرزندان را سرگرم کند و آموزش درست بدهد دیده نمی‌شود. این کودکان بزرگ می‌شوند. این کارگردان و عروسک ساز در خصوص اینکه این روز‌ها دسترسی کودکان به فضای مجازی زیاد شده است و حتی مدرسه‌ها به صورت آنلاین در همین فضا‌های مجازی برگزار می‌شوند وظیفه‌ی دیگر رسانه‌های فرهنگی را در این موقعیت اینطوربیان کرد: جای سوال است که آیا تمام فرزندان ایران دسترسی به اینترنت دارند تا آموزش از طریق آن داده شود؟ و ما نمی‌دانیم که چند درصد به اینترنت، آموزش‌های معلم، موبایل دسترسی کامل دارند و بالاتر از هرچیز این است که پیگیر این موارد باشیم تا ببینیم که در این شرایط تحریم کودکان این گزینه را دارا هستند یا خیر؟ امروزه شرایط نرمالی نداریم و هرچه می‌کشیم از بی مدیریتی کل مراکز فرهنگی کشورمان است. آموزش و پرورش با همکاری تلویزیون و تلویزیون با همکاری ما می‌توانست برنامه‌های بسیار خوبی درست کند که این اتفاق نیفتاده است و ما در آینده آسیب این معضل را از فرزندان خواهیم دید.

آزاده آل ایوب: رسانه‌ها و والدین با همکاری هم کودکان را از تله کرونا بیرون بکشند/ با دلتنگی کودکان مدارا کنیم و کنارشان باشیم/ آن‌ها بیش از هر چیزی به توجه نیاز دارند!

آزاده آل ایوب مجری برنامه‌های کودک و نوجوان درپاسخ بهاین سوال‌ها که کودکان در شرایط کرونا آسیب پذیرترند واینکه در این شرایط رسانه‌های ملی مانند توانستند اتفاق خوبی را رقم بزنند؟ گفت: در این شرایط وخیم کرونا حدود ۱۰ الی ۱۲ کلیپ کودک ضبط کرده ام که همچنان از شبکه پویا در حال پخش شدن است. زمانی که پای این برنامه‌های کودک می‌نشینید متوجه می‌شوید که از ریتم بالایی برخورداربوده و شادی بخش است و به هیچ عنوان غم، اندوه، استرس و اضطرابی را به کودک منتقل نمی‌کند. من به شدت مخالف هستم که بیشتر از این با کودکان در مورد کرونا صحبت کرد. در حال حاضر در شبکه هدهد برنامه‌ای به نام «من و نقاشیم» را به اجرا گذاشته ام و کودکان نقاشی هایشان را برای ما ارسال می‌کنند در مرحله اول این برنامه کودکان درمورد کرونا آثار خود را می‌فرستادند، اما بعد از گذشت چند هفته خواستار این شدیم که دیگر راجع به این بیماری هیچ اثر هنری نفرستند چرا که کودکان اصلا نباید درگیر این ویروس شوند. درواقع کرونا برای بچه‌ها حکایت دلار و یورو و گرانی‌های ما بزرگ تر‌ها است و باید هرچه زودتر از ذهن این کودکان پاک شود، زیرا ممکن است این ترس با او بماند. او ادامه داد: در واقع کودک در این مشکل هیچ سهمی ندارد. با تذکر‌های ما بزرگ‌تر ها، که دست به جایی نزن و مدام دست هایش را ضد عفونی می‌کنیم و با ترس از او می‌خواهیم ماسک را از روی صورت خود برندارد همه این عوامل باعث می‌شود کودک اثر مثبتی از دورانی که در آن سپری می‌کند نداشته باشد. ما قدرت حل مسائل را داریم، اما فرزندان این قدرت را ندارند. در این شرایط، چون توانایی رفتن به مدرسه را ندارند و دلتنگ دوستان خود و محیط‌های باز و سرسبز هستند باید بدون حرف و صحبتی از کرونا برایشان دلیل و منطق بیاوریم و اگر بشود در خانه و یا حتی رسانه بر اساس امکاناتی که وجود دارد محیط مناسبی را فراهم کنیم و از طریق بازی‌های آموزشی وخلاقیت‌های جدید آن‌ها را سرگرم کنیم و درکنارشان باشیم چرا که آن‌ها بیش از هر چیز دیگری از والدین توجه، همیاری و همکاری می‌خواهند. این همکاری بستگی به رسانه‌ها و والدین دارد و این دو در کنار هم باعث می‌شود که کودکان از تله‌ی ایجاد شده‌ی کرونا بیرون کشیده شوند. آل ایوب در پایان با اشاره به اینکه این روز‌ها کودکان دسترسی بیشتری به فضای مجازی دارند و مدرسه هایشان هم در همین فضا می‌چرخد و ممکن است خطراتی به همراه داشته باشد وظیفه‌ی دیگر رسانه‌های فرهنگی را اینگونه بیان کرد: در حال حاضر کودکان به صورت آنلاین و با اینترنت سرگرم بازی، فیلم و مدرسه هستند، اما در دوران قدیم اینگونه نبود و ما بیشتر سرگرم برنامه‌های تلویزیون و انیمیشن‌ها بودیم و همین علاقه به کارتون‌ها باعث می‌شد درس هایمان را به خوبی بخوانیم تا بتوانیم در کنار آن زنگ تفریح داشته باشیم و سراغ برنامه‌های تلویزیون برویم. به نظر من در آموزش و پرورش و مدارس بهترین زنگ تفریح برای کودکان آن چیزی است که به آن علاقه‌مند هستند در سال‌های قبل اینگونه بود که فرزندان به استیج و سالن‌های شخصیت‌های محبوبشان می‌آمدند و کلی شادی می‌کردند به نظر الان نیز می‌شود در بین کلاس‌های شاد، چنین فضا‌هایی را طراحی کرد، زیرا همین کار باعث می‌شود که کودک خسته نشود و فضا برایش تکراری جلوه نکند درواقع در بین کلاس درس به عشق اینکه تا ساعتی بعد قرار است برنامه‌ی محبوبش را تماشا کند وبا آن شخصیت‌ها به صورت زنده ارتباط برقرار کند و حتی با فکر اینکه زنگ تفریح پیش رویش با مسابقه‌ی جذابی یکی می‌شود تمام فکر و حواسش را پای درس می‌گذارد و همین امر باعث می‌شود پیشرفت داشته باشد و فضا به هیچ وجه برای دانش آموز خشک و خسته کننده نخواهد شد.