به گزارش کودک پرس ، محمدرضا شمس، از نویسندگان پیشکسوت کودک و نوجوان درباره افزایش آثار ترجمه‌ای کودک و نوجوان نسبت به آثار تألیفی گفت: وقتی مترجم اثری را از میان انبوه آثار خارجی برای ترجمه انتخاب می‌کند، سعی می‌کند بهترین اثر را انتخاب کند که در کشور هم مورد استقبال قرار گیرد، به این معنی که ناشر انگیزه چاپ و مخاطب انگیزه خواندن اثر را داشته باشد.

وی افزود: افزایش بی‌رویه ترجمه نسبت به تألیف در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که برنامه‌ای از سوی سیاست‌گذاران وجود ندارد و این امر هم باعث می‌شود که نویسندگان این حوزه انگیزه کافی برای نوشتن نداشته باشند، زیرا آثارشان در میان انبوه آثار ترجمه‌ای گم می‌شود.

تنوع ژانر در آثار ترجمه‌ای

شمس با اشاره به دلایل گرایش ناشران به آثار ترجمه‌ای بیان کرد: با وجود اینکه کودکان و نوجوانان امروز به دلیل ارتباط با فضای مجازی و رسانه‌ها با آثار خارجی آشنایی پیدا می‌کنند، اما ناشران نیز گرایش بالایی به انتشار آثار ترجمه‌ای دارند، زیرا هزینه چاپ کتاب‌های خارجی برای کشورمان که به کنوانسیون «برن» نپیوسته کمتر از کتاب‌های تألیفی است، اما در نهایت این مسئله به دلیل نبود نظارت کافی به حوزه نشر آسیب خواهد زد.

این نویسنده تصریح کرد: برای آشنایی با ادبیات دنیا نیاز به آثار ترجمه‌ای وجود دارد و نمی‌توان در‌های کشور را به روی ادبیات خارجی بست، اما این مسئله نباید به ضعیف شدن تألیف و مؤلفان در کشورمان بینجامد. یکی از دلایلی هم که مترجمان و یا ناشران به آثار ترجمه‌ای می‌پردازند این است که در آثار ترجمه‌ای ژانر‌های متنوعی وجود دارد که از جذابیت موضوعی برخوردارند و در آثار تألیفی کمتر به آن‌ها توجه می‌شود.

وی درباره دلایل ضعف موضوع و ژانر در آثار تألیفی بیان کرد: متأسفانه در کشورمان برای ترویج مطالعه برنامه‌ریزی خاصی وجود ندارد، هر چند در سال‌های اخیر نهاد‌ها و مؤسسات دولتی و ادبی حساسیت بیشتری نسبت به این موضوع پیدا کرده‌اند، اما این بی‌علاقگی به کتاب و کتابخوانی باعث شده که نویسندگان ما انگیزه کافی نداشته باشند، در حالی که ناشران خارجی از هر امکانی برای تبلیغ آثار منتشر شده استفاده می‌کنند، اما بسیاری از آثار تألیفی در کشورمان اصلاً دیده نمی‌شوند.

نیاز کودک به بازی، شادی و هیجان

شمس گفت: کتابخانه‌های مدارس یکی از مکان‌هایی است که می‌تواند علاقه به کتاب و کتابخوانی را در کودکان و نوجوانان ایجاد و تقویت کند، بنابراین معلمان و مدیران مدارس باید این مسئله را جدی بگیرند و برای هر گروه سنی، کتاب‌های مناسب آن‌ها چه تألیفی و چه ترجمه‌ای را معرفی و در دسترسشان قرار دهند، زیرا ذائقه کودکان را می‌توان با آثار مناسب شکل داد تا در آینده نیز بتوانند خودشان کتاب مورد علاقه و مناسب خود را انتخاب کنند.

کودکان و نوجوانان امروز بیش از هر زمان به شادی، بازی، سرگرمی و هیجان نیاز دارند و این مؤلفه‌ها را باید در آثاری که برای آنها معرفی می‌کنیم، در نظر بگیریم

وی به محتوای نامناسب برخی آثار ترجمه و تأثیر آن اشاره و بیان کرد: هر محتوایی چه مناسب و چه نامناسب در روح و روان کودک اثرگذار است، بنابراین باید خوراک مناسبی را برای کودک و نوجوان ارائه داد، این مخاطبان از نظر فهم و درک در شرایط خاصی قرار دارند، به این معنی که دایره واژگان آن‌ها محدود است و ادبیاتی که برای آنها به کار می‌رود باید ساده و قابل فهم باشد. همچنین مترجمان از نظر محتوایی و تناسب با فرهنگ و آداب کشور باید به آثاری که ترجمه می‌کنند، توجه جدی کنند، زیرا کودکان و نوجوانان ذهن، رفتار و گفتارشان در حال شکل‌گیری است و هر چیزی می‌تواند بر آن‌ها تأثیر سوء یا مثبت داشته باشد. بنابراین نباید آن‌ها را در میان انبوه آثار رها کرد.

این نویسنده گفت: کودک در سنی است که نمی‌تواند انتخابگر باشد و باید از راهنمایی والدین و اولیای مدرسه برخوردار باشد و یا نوجوانان باید از دوره کودکی فرابگیرند که چگونه آثار مورد نیاز و علاقه خود را بیابند. کتابخانه‌های عمومی یا کتابخانه‌های مدارس می‌توانند یاریگر والدین و فرزندان آنها باشد. کودکان و نوجوانان امروز بیش از هر زمانی به شادی، بازی، سرگرمی و هیجان نیاز دارند و این مؤلفه‌ها را باید در آثاری که برای آن‌ها معرفی می‌کنیم در نظر بگیریم.

منبع: ایکنا