شبکه‌های اجتماعی کودک و نوجوان و مقابله با تهدید فضای مجازی

به گزارش کودک پرس ، حضور و فعالیت در فضای مجازی که فضایی سرشار از فرصت و تهدید است، امروزه طیف کودک و نوجوان را هم در بر گرفته و انواع دغدغه ها را از جمله در زمینه حفظ سلامت جسم و روح و نیز امنیت آنها برای والدین و مسوولان ایجاد کرده است.
افزون بر ضرورت آموزش بایسته های حضور در فضای مجازی، کارشناسان ایجاد محیط امن و تخصصی را که در ان کودکان و نوجوانان بتوانند ضمن استفاده از یک فضای امن، از فناوری و ارتباطات لذت ببرند و به محتوای دسته بندی شده دسترسی داشته باشند، لازم می دانند.

**کودکان، نوجوانان و امنیت ارتباط 
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اخیرا به نکته ای مهم اشاره کرد و نوشت: «تا امروز حدود 1.5 میلیون کودک و نوجوان به زیست بوم «کودک و اینترنت» پیوسته اند و تا ایجاد شرایط مناسب فاصله داریم. باید بپذیریم شبکه های اجتماعی به دلایل بسیاری مناسب برای کودکان نیستند و زیست بوم خاص خود را طلب می کنند و همین مسئله نیازمند آگاهی بیشتر است.»
دغدغه فعالان اکوسیستم استارتاپی و شبکه های مجازی نیز همین است که بتوانند برای این طیف که هر روز به تعداد آن افزوده می شود، بستری مناسب در نظر گرفته شود.
دکتر مهدی انجیدنی یک فعال و کارشناس شبکه های مجازی روز شنبه در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار گروه علمی ایرنا با اشاره به ضرورت راه اندازی شبکه های اجتماعی کودک و نوجوان اظهار داشت: این امر ابعاد متفاوت و بسیار مهمی دارد. بُعد اولی که باید به آن اشاره کنم، ارتباطات کودکان و نوجوان است که باید به شکل هوشمندانه ای برقرار و زیرساخت های آن مهیا شود.
او در ادامه افزود: کودکان و نوجوانان در محل های آموزشی، خانوادگی، تحصیلی و دوستانه خود با دیگران ارتباط برقرار می کنند. برای برقراری ارتباط نیاز به رد و بدل کردن شماره تماس است. این کار برای کودک و نوجوانانی کار سختی است و به همین جهت باید سامانه ای وجود داشته باشد که به شکل هوشمندانه و امن این ارتباط را برقرار کند.

**خدمات تخصصی 
او در خصوص بُعد دوم ضرورت ایجاد پیام رسان های مخصوص کودک و نوجوان گفت: موضوع بعدی فراهم آوردن خدمات تخصصی حوزه کودکان است. با توجه به این که معمولا کودکان دسترسی راحتی به نصب نرم افزار و سرچ کردن در اینترنت ندارند، جست و جوی خدمات مورد نیاز در فضای مجازی برای آنها دشوار است و افزون بر آن، چه بسا حین این عملیات به محتوای نامناسب هم برخورد کنند.
وی با تاکید بر نیاز کودکان و نوجوانان به فضای امن برای فعالیت در زمینه سرگرمی و یا آموزش، یادآور شد: در یک شبکه اجتماعی یا پیام رسان عمومی، کانال های مختلفی مشغول فعالیت هستند که از نظر محتوایی اصلا مناسب رده بندی سنی کودک و یا نوجوان نیستند؛ مانند اخبار حوادث، تصاویر دلخراش یک حادثه و تصادف.

** رده بندی و سهولت دسترسی 
به گفته انجیدنی، در حال حاضر دسترسی سختی برای ارزش افزوده منحصر به کودکان وجود دارد. به طور مثال پیدا کردن یک مجموعه زبان آموز مخصوص کودک حتی برای والدین دشوار است، چه برسد به کودکان. به همین دلیل مهم است که برای کودکان بستری ایجاد شود که بتوانند با مراجعه به آن نیازهایشان را برطرف کنند، بدون این که والدین نگران دسترسی فرزندان خود به محتوای نامناسب باشند. در این بستر سه دسته مخاطب داریم، کودک، نوجوان و جوان که محتوا را بر همین اساس دسته بندی کرده ایم.
وی همچنین گفت: ارتباطات کودکان و نوجوانان، رده بندی محتوای مناسب بر اساس سن و سهولت دسترسی به محتوای سالم و مفید، از مهم ترین ضرورت های ایجاد و فغالیت پیام رسان های مخصوص کودک و نوجوان هستند که در قوانین اتحادیه اروپا نیز به آن اشاره شده است. این اتحادیه چند سال است که به شدت در این زمینه تلاش می کند و پروژه هایی مانند فیسبوک کیدز و مسنجر کیدز از جمله مواردی است که پیرو قوانین جدید اتحادیه اروپا شکل گرفته است.

**کمک به شکوفایی کودکان
این کارشناس نکته دیگری را متذکر شد که می توان از آن به عنوان چهارمین ضرورت ایجاد پیام رسان مخصوص کودک یاد کرد: شکوفایی توان کودکان در تولید محتوا یکی از مواردی است که می تواند در بستر پیام رسان ها ایجاد شود و این شکوفایی در حال حاضر و آینده دنیای وب مورد نیاز است. دانشمندان امروز اعتقاد دارند دنیای آینده فناوری اطلاعات بر محور زیرساخت های محتوایی می چرخد. زمانی که کودکان پیام رسان مخصوص خود را داشته باشند، می توانند در زمینه تولید محتوا فعال شوند. این کار به شکوفایی استعدادهای هنری کودکان کمک شایانی می کند و حتی می تواند در آینده شغلی شان نیز نقش مهمی ایفا کند.

**محتوای مناسب
انجیدنی که مدیریت یک پیام رسان را به عهده دارد، خاطرنشان کرد: یکی از مسائل مهمی که در حوزه ضرورت ایجاد شبکه اجتماعی و پیام رسان برای کودکان احساس می شود، محتوای مناسب برای آنهاست. در این مدت در خلال مصاحبه هایی که وزارت ارتباطات و سایر دوستان داشته اند، بارها تاکید شده که ما به تولید محتوای حوزه کودک نیاز داریم و باید زیرساخت برای آسان تر شدن تولید و نشر محتوای کودک مهیا شود.
وی ادامه داد: ما در مجموعه خود سعی کردیم پروژه «مداد» را برای ایجاد بستری مناسب برای کودکان تعریف کنیم تا بتوانند به تمام نیازهایشان که توسط خدمات دهندگان مختلف ارائه شده است، به صورت یک جا دسترسی پیدا کنند.
«برای شروع این پروژه چند فاز مطالعاتی در مورد چگونگی شرایط حضور کودکان در فضای مجازی داشتیم. در نهایت هم به این نتیجه رسیدیم که باید به سمت تولید یک محصول تخصصی برای کودکان قدم برداریم. ایده اولیه پیام رسان مداد با همین احساس نیاز شکل گرفت و فرآیند تولید این پروژه آغاز شد. فاز اجرایی این پروژه حدود یک سال و نیم قبل شروع شد، مدتی نیز درگیر فاز تحقیقاتی و مطالعاتی آن بودیم و به زودی این پروژه با امکانات اولیه در دسترس کاربران قرار می گیرد و منتشر می شود».

وی افزود: این پلتفرم برای کسانی که می خواهند محتوای کودک تولید کنند، زیرساخت یک بازار کار بسیار بزرگ را ایجاد می کند. از این طریق، فضایی ایجاد می شود تا کاربران بتوانند در خانه با موبایل هم قصه ضبط کنند و آن را به کودکان ارائه دهند، و یا شرکت هایی که محتوای تخصصی در حوزه کودک تولید می کنند با استفاده از این زیرساخت محتوای خاص تولید و از این طریق کسب درآمد کنند.
انجیدنی درباره محتوای این پیام رسان یادآور شد: بعد از عرضه نسخه اولیه، به مرور فازهای بعدی آن نیز راه اندازی خواهد شد؛ در نظر داریم در کنار امکاناتی که این پیام رسان برای ارتباطات کودکان دارد، محتوای آموزشی، محتوای درسی و موارد بسیار متنوعی برای کودکان فراهم کنیم. این خدمات روز به روز، به کمک شرکای تجاری گسترش پیدا خواهند کرد تا محتوای مورد نیاز کودکان در فضای مجازی ارائه شود.
وی افزود: خدماتی مانند آزمون های هوش که می تواند در حوزه کودکان مفید باشد از طریق پلتفرم یا زیرساخت ربات های نرم افزاری، توسط پیام رسان برای کودکان فراهم می شود. به زودی یک مسابقه در حوزه تولید محتوا و خدمات حوزه کودک خواهیم داشت که زیر مجموعه مسابقه سالیانه تاپ کودرز برگزار می شود.

منبع: ایرنا