اورژانس اجتماعی چیست؟

حالا زنان می‌دانند اگر تحت خشونتی در خانه هستند و خانه امن هم آنها را پذیرش نکند، می‌توانند با اورژانس اجتماعی تماس بگیرند و از وضعیت خود به آنها اطلاع دهند تا مددکاران این سازمان برای کمک به او بیایند. در مواردی عمده تماس‌های اورژانس اجتماعی مربوط به کودک‌آزاری بوده و در مواردی همسر‌آزاری بیشترین تماس را داشته است. بازه اطلاع‌رسانی متفاوت بوده اما به طور کلی بیشترین تماس‌های سالیان اخیر مربوط به کودکان و آزارها و خشونت‌های مرتبط به آنها بوده است.

شاید یکی از معدود اقدامات مهم و حیاتی که از سوی سازمان‌های اجتماعی در کشور راه‌اندازی شده همین اورژانس اجتماعی باشد که البته هنوز نقص‌های زیادی از کمبود عوامل انسانی در حوزه روانشناس تا کمبود آمبولانس‌های مخصوص دارد و ضمن اینکه گاها در هر ساعتی از شبانه‌روز و برای همه نوع تماسی مراجعه نمی‌کنند‌ اما اطلاع‌رسانی در خصوص آنها آنقدر زیاد و بالا بوده که بتوان امیدوار بود با همین حداقل امکانات رسیدگی‌های اجتماعی، میزان اطلاع‌رسانی از کودک‌آزاری و خشونت‌های خانگی علیه زنان افزایش یابد. حالا همچون هر دوره رییس اورژانس اجتماعی کشور آمار جدیدی از وضعیت فعالیت این سازمان و بیشترین میزان آزاردیدگان و جنسیت آنان ارائه داده است.

او در خصوص وضعیت کودکان کار عنوان کرده: تنها ۳۲ درصد از کودکان کار و خیابان ایرانی هستند و بر اساس دستورالعمل‌ها و شرایط نهادهای حمایتی ۷۶ درصد کودکان کار و خیابان تحت پوشش هیچ نهاد حمایتی قرار ندارند چرا که عمدتا اتباع بیگانه هستند یا اسناد هویتی ندارند. به‌ گزارش ‌ایسنا، رضا جعفری در نشست هفته‌ «ملی کودک» با بیان اینکه در سال ۹۶ یک میلیون و ۱۰۰ هزار مورد پذیرش در اورژانس اجتماعی صورت گرفته است، گفت: این افراد با خط ۱۲۳، مرکز مداخلات فردی و اجتماعی سیار یا پایگاه‌های مستقر در مناطق حاشیه‌ای یا سکونتگاه‌های غیر‌رسمی تماس گرفته یا مراجعه کرده‌اند.

او با بیان اینکه ۳۰ درصد از تماس‌های برقرار شده مربوط به «خشونت خانگی» بوده است، گفت: خشونت خانگی رتبه نخست را در مدارج مربوط به کودک‌آزاری به خود اختصاص داده است به طوری که از این میزان ۵۰ درصد مربوط به غفلت در حوزه آموزش کودکان، ۳۰ درصد مربوط به کودک‌آزاری جسمی ، ۱۵ درصد کودک‌آزار روانی و چهار درصد کودک‌آزاری جنسی بوده است.

رییس اورژانس اجتماعی کشور در ادامه‌ ضمن تشریح جزییات کودکان مورد پذیرش توسط اورژانس اجتماعی توضیح داد: کودکان زیر یک سال ۷/۸ درصد، دو تا چهار سال ۱۶ درصد از موارد پذیرش شده را در بر می‌گیرند که در مجموع می‌توان گفت ۲۵ درصد از کودکان مورد پذیرش زیر چهار سال هستند. همچنین ۶۰ درصد از پذیرش‌شدگان بین ۵ تا ۱۳ و ۱۵ درصد بین ۱۴ تا ۱۸ سال سن دارند.

جعفری با اشاره به اینکه ۵۷ درصد از عاملان اعمال خشونت پدران بوده‌اند، گفت: ۲۶ درصد از آنها نیز مادران و ۵/۸ درصد نامادری یا ناپدری و ۳/۱ دهم نیز مربوط به خواهران و برادران بوده است. تنها ۵/۱ درصد از عاملان خشونت غریبه‌ها بوده‌اند. همچنین می‌توان گفت ۵/۹۸ درصد از این آسیب‌ها از سوی اقوام و خویشاوندان بوده است.

مدیر‌کل آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی با اشاره به اینکه ۵۲ درصد از کودکان خشونت‌دیده دختر و ۴۸ درصد نیز پسر بودند، در این باره توضیح داد: علت اصلی اعمال خشونت ۵/۵۱ درصد مربوط به اعتیاد به مواد مخدر و الکل، هفت درصد اختلالات روانی و ۱/۵ درصد بیکاری بوده است. همچنین۱۶درصد از دلایل کودک‌آزاری مربوط به خود کودک بوده است. به طوری که مشکلاتی نظیر معلولیت یا رفتارهای کودک از جمله عوامل اصلی به شمار می‌رود. همچنین ۸۵ درصد از موارد نیز ناشی از خود فرد آزارگر بوده است.

رییس اورژانس اجتماعی کشور ضمن تشریح اقدامات اورژانس اجتماعی در حوزه خودکشی نیز، بیان کرد: سال گذشته اورژانس اجتماعی در ۳۱ درصد از موارد خودکشی مربوط به افراد زیر ۱۸ سال مداخله انجام داده است تا این موارد منجر به فوت نشود. به طور کلی اورژانس اجتماعی موفق شده تا ۹۵ درصد مانع خودکشی‌های منجر به مرگ شود.

جعفری ضمن تشریح وضعیت کودکان کار و خیابان نیز خاطر‌نشان کرد: اورژانس اجتماعی در مورد کودکان کار در خیابان دو برنامه شامل مراکز شبانه‌روزی کوتاه و میان مدت و مراکز نگهداری کودک و خانواده‌ را در دست اجرا دارد. بر اساس آخرین آمارها ۹۵ درصد کودکان کار و خیابان دارای خانواده‌ هستند و شب‌ها را کنار خانواده‌شان سپری می‌کنند به همین دلیل نگاه اورژانس اجتماعی نیز به این کودکان بر‌اساس خانواده‌‌محوری است.

۵/۶۹ درصد کودکان کار و خیابان «پسر» هستنداو با اشاره به اینکه ۱۲ هزار نفر در مراکز شبانه‌روزی و حمایتی سازمان بهزیستی در سراسر کشور به سر می‌برند، اظهار کرد: مطالعات نشان می‌دهد ۵/۶۹ درصد از کودکان کار و خیابان پسران و حدود ۳۰ درصد نیز دختران هستند. همچنین ۳۲ درصد از این کودکان ایرانی و مابقی جزو اتباع بیگانه به شمار می‌روند. همچنین لازم به ذکر است ۷۴ درصد از این کودکان فاقد اسناد هویتی هستند.

بسیاری از این کودکان در حال ادامه‌ تحصیل هستند و حتی برایشان کلاس‌های جبرانی و تقویتی برگزار می‌شود. رویکرد سازمان بهزیستی برای کاهش آسیب این کودکان کاهش ساعات حضورشان در خیابان‌هاست. به طوری که در حال‌ حاضر ۸/۳۳ درصد از این کودکان یک تا چهار ساعت، ۵۲ درصد چهار تا هشت درصد و ۱۳.۸ درصد بیش از هشت ساعت در خیابان‌ها کار می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد درصدی از این کودکان در معرض اعمال خشونت قرار دارند. از سوی‌ دیگر شواهد در مدارسی که کودکان کار در آن تحصیل می‌کنند نشان می‌دهند امسال خوشبختانه تعداد بیشتری از کودکان کار توانسته‌اند در این مدارس ثبت‌نام کنند و در کنار کار کردن درس هم می‌توانند بخوانند.

او همچنین در ادامه‌ ضمن تشریح وضعیت والدین کودکان کار و خیابان نیز، اظهار کرد: ۳۱ درصد از والدین این کودکان بیکار یا از کار افتاده ، ۴۰ درصد دستفروش و هفت درصد شاغل فصلی و پنج درصد نیز بی‌سرپرست هستند. اما کودکانی که سرپرست ندارند وضعیت به مراتب بدتری دارند. چون بیشتر اوقات خود را در خیابان می‌گذرانند که آسیب‌های مختلفی نیز برای آنها به همراه دارد. باید دید آیا وضعیت امکاناتی، رفاهی و منابع مالی و انسانی اورژانس اجتماعی بهبود پیدا می‌کند که بتوان در کل کشور از اطلاع‌رسانی اولیه مسائل مربوط به کودکان و زنان برخوردار شد یا با همین امکانات حداقلی فعلا به فعالیت خواهد پرداخت اما نکته مهم آنجاست که چنانچه نحوه کار آنها تغییراتی نکند، از بسیاری آسیب‌های مربوط به کودکان و زنان غفلت خواهد شد و این آسیب‌ها را گسترش خواهد داد.

منبع: جهان صنعت