مدرسه طبیعت پرورشگاه محیط بانان بدون اسلحه

به گزارش کودک پرس ، در مدارس طبیعت، آموزش مستقیم جایگاهی ندارد و علایق، احساسات و خلاقیت کودک در مهم‌ترین فعالیت او که بازی است، به رسمیت شناخته می ‌شود.
بخش عمده ای از کودکان و نوجوانان، امروزه فرصت تجربه طبیعت را ندارند و شناخت آنها از طبیعت محدود به رسانه‌ها و دنیای مجازی شده است.
هنگامی که تجربه‌ای وجود نداشته باشد در پی آن عشقی هم به وجود نخواهد آمد و هنگامی که عشقی وجود نداشته باشد، آگاهی نیز به تنهایی راهی پیش نخواهد برد. در نتیجه، در جریان تجربه مستمر و ملموس طبیعت، ارزش‌های طبیعت در کودکان نهادینه می‌شود و در آینده موجب عشق و احترام آنها به محیط زیست خواهد شد.
در این صورت می‌توان انتظار نسلی را داشت که دغدغه‌های محیط زیستی بیشتری داشته باشند و نسبت به مسائل مربوط به آن واکنش نشان دهند.
یکی از روش‌هایی که می‌تواند به ایجاد تجربه مستمر کودکان با طبیعت کمک کند، مدارس طبیعت هستند که در جهان گسترش یافته است طوریکه در این مدارس فرصت تجربه، کشف، تخیل و خیال بافی، همکاری و تعامل می‌شود تا کودکان آزادانه و خودانگیخته حضور در طبیعت را تجربه کنند.

در ایران نیز مدتی است که مدارس طبیعت در شهرهای مختلف شروع به فعالیت کرده‌اند و با استقبال خوبی هم روبه رو شده‌اند اما با وجود همه ظرفیت های موجود در بوشهر ولی این استان از جمله استان هایی است که در آرزوی داشتن مدرسه ای از جنس طبیعت است.
روند رو به رشد و توسعه مدارس طبیعت علاوه بر آنکه مرهون تلاش‌های خستگی‌ناپذیر استاد عبدالحسین وهاب‌زاده، ایده‌پرداز مدارس طبیعت در ایران و ایستادگی در این مسیر سنگلاخی و ناهموار بوده، مدیون پیگیری و عشق‌ورزی همه کسانی است که در مسیری گام برداشته و پیش می ‌روند تا نسلی را پرورش دهند که اسلحه را زمین گذاشته و پاسبان واقعی طبیعت باشند.
هم اکنون 77 مدرسه طبیعت در 27 استان کشور فعالیت دارند که آنچه از توسعه و فعالیت این مدارس در سطح کشور محرز است، این است که «آشتی کودک با طبیعت» با سرعت روزافزونی در کشور قوت گرفته است.

** ضرورت حمایت اصولی از تاسیس مدارس طبیعت 
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها، مراتع و تحقیقات بیابان درباره مدارس طبیعت و وضعیت این مدارس در ایران گفت: پیش از این سازمان حفاظت محیط زیست متولی مدارس طبیعت بود اما اکنون تاسیس آنها به مدیران بومی در استانها واگذار شده و در استان هایی که مدیران بومی آن استان از این مدارس حمایت کرده‌اند روند رو به رشد و افزایش این مدارس را شاهد هستیم.
محمد درویش ادامه داد: مازندران از جمله استان هایی است که شمار قابل توجهی از این مدرسه ها را راه اندازی کرده، اما در استانی مانند بوشهر تاکنون مدرسه طبیعتی تاسیس نشده است.
این دوستدار طبیعت گفت: مخالفان مدارس طبیعت تصور می کنند که این مدارس به طبیعت آسیب می ‌زنند و متقاضیان زمین برای تاسیس این مدارس گاهی اقدام برای تغییر کاربری زمین می کنند.
درویش ادامه داد: کسانی که با چنین بهانه‌هایی از تاسیس مدرسه های طبیعت جلوگیری می کنند درک درستی از این مدرسه ها ندارند و لازم است آگاهی خود را ارتقا دهند.
درویش اضافه کرد:مجوز تاسیس مدرسه های طبیعت یک ساله است و پس از نظارت‌هایی که بر روند فعالیت آنها صورت می‌ گیرد مجوزها تمدید یا باطل می شود.

درویش در اثبات حقانیت مدارس طبیعت گفت: کودکانی که وقت بیشتری را در طبیعت سپری می‌ کنند، تمایل به رژیم غذایی متنوع ‌تر و مواد خوراکی بهتر، ضریب هوشی و خلاقیت بالاتری نسبت به کودکانی که در آپارتمان‌ ها و دور از طبیعت هستند، دارند.
درویش یادآور شد: مدارس طبیعت در تعریف اولیه برای کودکان 3 تا 12 سال است اما خانواده‌ها می ‌توانند کودکان خود را از 3 تا 7سالگی به مدارس طبیعت بیاورند و پس از آن باید هفته‌ ای نیم ‌روز را در مدارس طبیعت بگذرانند.
وی بیان کرد: برخی خانواده‌ها با درک و آگاهی بالا ترجیح می‌ دهند فرزند خود را تا 12 سالگی به مدرسه طبیعت بسپارند و پس از آن به مدرسه عادی ببرند.

** مدیریت احساسات اتفاقی مهم است که در بستر غنی مدارس طبیعت روی می دهد 
یک دوستدار طبیعت و تسهیلگر مدرسه کابک در مشهد گفت: کسانی که مشکل تامین زمین مناسب برای تاسیس مدرسه طبیعت دارند می توانند مدارس طبیعت سیار داشته باشند.
احسان قاضی‌عسکرافزود: مدارس سیار به صورت هفته ‌ای کودکان را به طبیعت می‌ برند و فضای مناسب مدرسه طبیعت را با ابزارهای لازم فراهم می‌ کنند.
وی درباره اینکه برخی خانواده‌ها گمان می‌کنند، اگر قرار است فرزندشان در مدرسه طبیعت فقط بازی کند، می‌توانند او را به پارک محله هم ببرند، توضیح داد: نباید بازی را در حد یک سرگرمی صرف برای کودکان تقلیل بدهیم، زیرا مهم‌ترین فعالیت کودک بازی است و باید به نوعی از این فعالیت مهم اعاده حیثیت کنیم.

وی افزود: بازی شغل کودک است و باید جدی‌تر به آن نگاه کرد زیرا مدارس طبیعت، بستری غنی است که در پارک‌های محله فراهم نیست، انتخاب‌های آزادانه کودک، بدون نظارت، نگرانی و سختگیری‌های والدین از نکات برجسته‌ای است که به بستر غنی مدارس طبیعت و تفاوت آن با فضاهای دیگر کمک می‌کند.
این تسهیلگر مدرسه طبیعت گفت: بیشتر کودکانی که به مدرسه طبیعت می‌آیند، در ماه‌ها و گاهی تا یک سال نخست پروانه‌ها، حشرات و جانورانی را که مشاهده می‌کنند، می‌کشند و این از سر کنجکاوی و ذهن جست‌وجوگر آنهاست اما پس از شناخت پیدا کردن از این موجودات، نه تنها به آنها آسیبی نمی‌زنند بلکه به تازه‌واردها نیز تاکید می‌کنند که این موجودات را از بین نبرند و آنها را دوست داشته باشند، از این رو مدیریت احساسات اتفاقی مهم است که در بستر غنی مدارس طبیعت روی می‌دهد.

** نخستین مدرسه طبیعت با کمک نیروگاه اتمی در بوشهر راه اندازی می شود 
مسوول دفتر مشارکت‌های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست استان گفت: اداره کل محیط زیست استان از راه‌اندازی مدارس طبیعت در سطح استان اسقبال می‌کند.
اسماعیل حسام مقدم افزود: جلسات هم‌اندیشی متعددی با محوریت مدارس طبیعت با حضور انجمن‌ها و متقاضیان تاسیس مدارس طبیعت در این اداره کل برگزار شد و با پیگیری‌ها و حمایت‌های محیط زیست استان، راهنمایی‌های استاد وهاب‌زاده و تلاش متقاضیان، نیروگاه اتمی در اجرای مسئولیت‌های اجتماعی خود، به یکی از متقاضیان کمک کرده تا نخستین مدرسه طبیعت را مهرماه امسال با حضور استاد وهاب‌زاده در بوشهر افتتاح کند.

حسام‌مقدم افزود: هم اکنون در استان بوشهر 12 متقاضی تاسیس مدرسه طبیعت هستند که به نهادهایی همچون منابع طبیعی، بنیاد مسکن، شهرداری‌ها و شوراها معرفی شده اند.
وی اضافه کرد: مشکل اصلی در مسیر راه‌اندازی این مدارس در استان بوشهر، کمبود زمین است که در اختیار محیط زیست نیست.
حسام مقدم ادامه داد: اداره کل حفاظت محیط زیست همه حمایت‌های خود را از متقاضیان مدارس طبیعت انجام داده و با متقاضیان شرکت در دوره‌های تسهیلگری که در مشهد برگزار می‌شود نیز همکاری‌ می کند.

از آبان سال گذشته، سازمان حفاظت محیط زیست صدور مجوز مدارس طبیعت را متوقف کرد و در بخشنامه‌ای به استان‌ها ساز و کار حقوقی فعالیت آنها را به استانها واگذار کرد.

منبع: ایرنا