ايجاد رشته مستقل ادبیات كودك و نوجوان/ ادبيات بازاری کودک و نوجوان بازنگری شود

به گزارش کودک پرس ،یکی از مهمترین ابزار ارتباط با کودکان زبان است، اما گاهی این زبان با قلم روانه بازار می‌شود، البته این نوع ارتباط‌گیری با کودک اصول خاص خود را دارد، اصولی چون سادگی تا مناسب و قابل‌فهم بودنش.

آشنایی نویسندگان و شاعران با رشد زبانی کودک در نگاشتن کتبی با مضمونی قابل فهم برای کودکان بسیار پراهمیت است و نباید به بهانه اینکه اینان کودک هستند، در مطالب آنها سهل‌انگاری شود.

با مهدی طراوتی‌توانا یکی از نویسندگان و شاعران کودک و نوجوان که سه مجموعه آماده به چاپ دارد، گپ و گفتی در حوزه اهمیت نگارش برای این قشر داشتیم که در زیر می‌خوانید.

شما به عنوان یک نویسنده حوزه کودک و نوجوان بیشتر در چه حوزه‌ای قلم می‌زنید؟

طراوتی: طبیعت، خداشناسی و مسائل تربیتی بیشترین موضوعاتی است که در آثارم به آن می‌پردازم.

چرا این موضوعات را انتخاب کرده‌اید؟

طراوتی: بیشتر به واسطه نیازی که جامعه کودکان امروز به این موضوعات برای مسائل تربیتی دارند، به این سمت و سو رفتم، برای شناختن پیرامون خود و آموزش‌های دینی مرتبط با فهم و درک کودکان.

به نظر شما تاکنون چقدر در معرفی فرهنگ و آئین ایرانی ـ اسلامی به کودکان و نوجوانان موفق بوده‌ایم؟

طراوتی: حرف از میزان موفقیت ادبیات کودک و نوجوان را باید برعهده جامعه منتقدان شعر کودک و نوجوان بگذاریم زیرا خود شاعر نمی‌تواند هم در جای منتقد برای اثر خود و هم پدیدآورنده ظاهر شود.

شاعر با الهاماتی که دارد به کشف اثر می‌پردازد و قضاوت را افراد متخصص‌تر در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، انجام خواهند داد.

خود شاعران نمی‌توانند منتقدان راستین آثار حوزه خود باشند و باید دایره‌ای فراتر از دایره‌های ذهنی شاعر به این موضوع بپردازد اما باید گفت هر چه قدر بتوانیم فرهنگ ایرانی اسلامی را به کودکان در اشعار و نوشته‌ها بشناسانیم صد درصد موفق عمل کرده‌ایم.

آیا تحصیلات دانشگاهی برای نویسندگان این حوزه ضروری است؟

طراوتی: اینکه تحصیلات دانشگاهی موجب افزایش علم در اشاعه ذوق هنری به آثار می‌شود، قابل قبول است اما اینکه تنها با اتکا به علوم دانشگاهی بتوان در این عرصه قلم زد، شاید کافی نباشد، بنابراین ذوق هنری و تحصیلات هر دو مکمل هم هستند.

ادبیات کودک و نوجوان دارای اقبال است اما در حوزه دانشگاهی آن چنان که باید به صورت یک رشته مستقل هنوز توجهی نشده است و حل این مشکل نیازمند آن است که جامعه آموزش عالی این رشته را به عنوان یک رشته اثرگذار مورد بررسی قرار دهد.

وضعیت ادبیات کودک و نوجوان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

طراوتی: در حوزه همدان ادبیات کودک و نوجوان وضعیتی به مراتب بهتر نسبت به کشور دارد، دلیل آن نیز این است که همدان خاستگاه شاعران مطرح کشوری است.

در این عرصه آقایان رحماندوست، بکتاش، محقق و… پرچم همدان را بالا نگه داشته‌اند و همدان به عنوان داعیه‌دار ادبیات کودک و نوجوان در این زمینه مطرح است.

به نظر شما نبود نویسندگان متخصص در حوزه ادبیات کودک و نوجوان نیز می‌تواند خلائی در این حوزه ایجاد کند؟

طراوتی: نویسندگان بر مبنای نیازهای درونی و اجتماعی خود آثاری را پدید آورده و متخصص حوزه خود هستند و هرکسی در حوزه خود کار خود را انجام می‌دهد، بنابراین مسوولان باید توجه کنند هرچند اهمیتی که باید قائل باشند، چندان قابل توجه نیست.

برای مثال مسائلی چون آموزش صرفه‌جویی آب را باید از کودکی و نوجوانی آغاز کنیم تا کار ریشه‌ای پیش رود، اما باید گفت برای آموزش تنها ابزار ادبیات و شاعر نمی‌تواند بلکه برنامه‌ریزان کشور باید این خلأ را پر کنند.

امروزه کتاب‌های ترجمه شده نویسندگان خارجی در بازار زیاد شده و مورد اقبال نیز قرار گرفته است، به نظر شما این کتاب‌ها چقدر باید در حوزه کودک و نوجوان به کار گرفته شود؟

طراوتی: وجود کتاب‌های ترجمه شده و کتاب‌های داخل باید ارتباطی دوسویه داشته باشد، همچنان که ما از یک فرهنگ پیشرو غربی آثاری را ترجمه کرده و برای مطالعه قرار می‌دهیم باید برای کودکان دیگر نیز آثاری را ارائه دهیم و تنها پذیرنده آثار آنها نباشیم.

باید ما نیز داشته‌هایی از فرهنگ خود را به صورت ترجمه شده در اختیار کشورهای دیگر قرار دهیم تا در این زمینه به صورت همسو پیش رفته و این مسئله یک طرفه نباشد.

با وجود اینکه بیشتر آثار ادبیات کودک و نوجوان تولیدی داخل است اما در صورت غفلت ممکن است، سهم نابرابری هم این آثار باهم داشته باشند.

نکته پایانی…

طراوتی: بخشی در ادبیات کودک و نوجوان وجود دارد که از آن به عنوان ادبیات بازاری کودک و نوجوان یاد می‌شود و سهم زیادی هم در حوزه نشر پیدا کرده‌ که باید مورد بازنگری قرار گیرد.

برخی کتاب‌ها مانند(کدو قل‌قل زن)، (حسنی نگو بلا بگو) و … امروزه فروش بالایی هم دارند، نه اینکه نباید باشند، بلکه باید با ارتقای ادبی و علمی ذهنیت افراد را به سمتی ببرد که کارهای فاخر به کودکان و نوجوانان معرفی شود، کارهایی اثرگذار و ماندگار همراه با طراحی و تصویرسازی مناسب.

منبع: فارس