برخی صاحبان علم داستان‌نویسی را کسرشانشان می‌دانند

به گزارش کودک پرس ، محمد قصاع، مترجم آثار علمی-تخیلی و داور سومین دوره مسابقات «رویای کهکشانی من» درباره اصلی‌ترین معیار داوران برای انتخاب بهترین داستان در این رقابت گفت: طبیعتا در همه داوری‌ها داوران شاخص‌هایی را برای انتخاب بهترین اثر دارند و ویژگی‌های مختلف نظیر ادبیات، صحت و سقم اطلاعاتی که داده می‌شود و مرتبط بودن داستان با محوریت مسابقه، می‌تواند در نظر داوران اثر بسیاری داشته باشند.

وی افزود: تاکنون مسابقات متنوعی در زمینه داستان علمی – تخیلی از سوی مراکز و انجمن‌های علمی گوناگون نظیر انجمن فیزیک تهران، آکادمی فانتزی، گروه افسانه‌ها برگزار شده که به عقیده من تاثیر شگرفی روی تالیف ادبیات علمی-تخیلی داشته است.

قصاع گفت: هیات داوران مسابقه «رویای کهکشانی من» هر کدام با نگرش منحصر به فرد خود داوری آثار را برعهده خواهند گرفت و داوری در دو مرحله انجام خواهد شد که ملاک کلی ما در وهله اول این است که به لحاظ ادبیات، اصول داستان‌نویسی در اثر رعایت شده باشد و دوم اینکه بار علمی-تخیلی داستان بیشتر باشد و داستان‌ها در بستر کیهان‌شناسی، فضا و فضانوردی نگارش یافته باشند.

به گفته قصاع همه آثار با یک معیار واحد داوری می‌شود و تخصص داوران فقط در نگاه داور نسبت به انتخاب داستان تاثیرگذار خواهد بود و اصلی‌ترین ملاک برای داوران تخیل است که در یک داستان جدیدی وجود داشته باشد.

قصاع با اشاره به صحت علمی داستان‌های ارسالی تاکید کرد: در کل داوران آثاری را که انتخاب می‌کنند چندان به محتوای دقیق علمی توجه ندارند البته نه آنکه به ماده و اصل موضوع بی‌توجه باشند؛ در واقع باید رشته‌های علت و معلولی درست باشد؛ همچنین باید توجه داشته باشیم که یک داستان علمی-تخیلی داوری می‌شود نه یک مطلب علمی.

وی درباره ضرورت وجود چنین مسابقاتی در حوزه داستان‌نویسی علمی گفت: مسابقه داستان‌نویسی در حوزه علمی-تخیلی از هر جنبه‌ای که فرض شود دارای اهمیت است و امری بسیار مثبت و رو به جلو بوده است. این امر کمک می‌کند که نویسنده‌های جدید پا به عرصه داستان‌نویسی علمی-تخیلی بگزارند؛ همچنین باعث می‌شود این شاخه از ادبیات به صورت گسترده‌تر مورد توجه قرار گیرد. لازم به ذکر است که بسیاری از نویسندگان مطرح فعالیت خود را از این همایش‌ها آغاز کرده‌اند و شناخته شده‌اند.

قصاع در پاسخ به این پرسش که یک اثر محتوای استاندارد در حوزه دانش برای کودکان چه ویژگی‌هایی می‌تواند داشته باشد، گفت: اگر ملاک ما داستان ادبیات علمی-تخیلی باشد، می‌توان گفت در حال حاضر حرکت رو به جلو در این زمینه وجود دارد اما این حرکت بسیار کند است که علت این امر را می‌توان در  ناشناخته بودن این حوزه برای ناشران و یا عدم جذابیت آن برای فعالان نشر دانست. مشکل اینجاست که  بعضی از نویسنده‌ها این ژانر را نمی‌شناسند.

این مترجم گفت: به عقیده من اصلی‌ترین عامل حرکت لاک‌پشتی ادبیات علمی-تخیلی در عدم تالیف  افرادی است که صاحب این علم هستند. اغلب دانشگاهیان و صاحبان کرسی علم، علاقه چندانی به تالیف کتاب در این حوزه ندارند چه برسد به اینکه بخواهند کتاب علمی را در حوزه کودکان منتشر کنند. برخی دانشگاهیان و صاحبان کرسی علم تصور می‌کنند داستان‌نویسی کسرشانشان است.

قصاع با اشاره به وضعیت اقتصاد نشر گفت: اقتصاد نشر هم تاثیر زیادی روی تالیفات علمی دارد بسیاری از استادان در دانشگاه‌ها ترجیح می‌دهند کلاس‌های بیشتری برای تدریس بگیرند تا یک کتاب علم برای عام تالیف کنند.

به گفته این مترجم کتاب‌های علمی-تخیلی، افرادی مانند کلارک و یا آسیموف را در ایران نداریم که هم در محیط‌های آکادمیک فعالیت داشته باشند و هم در محیط ادبیات علمی-تخیلی قلم بزنند. اغلب دانشمندان مطرح و صاحبان علم در سطح دنیا فعالیت‌های بسیاری در حوزه علم به زبان ساده فعالیت داشتند و مباحث علمی را به زبان ساده برای گروه‌های دبستانی و نوجوانان تالیف کرده‌اند.

قصاع درباره به کارگیری علم به زبان ساده برای جلب نظر کودکان به علم خاطرنشان کرد: در واقع علم به زبان ساده ابزارهایی برای این دانشمندان است که بتوانند کودکان را به سمت علم بکشانند که اتفاقا موفق هم بودند در واقع یکی از مهمترین ابزار‌های جذب نوجوانان به محیط‌های علمی داستان‌های علمی-تخیلی بود. بسیاری از دانشمندان حال حاضر دنیا در سنین کودکی و نوجوانی تحت تاثیر این داستان‌ها قرار گرفته بودند اما متاسفانه در ایران چنین روندی وجود ندارد.

گفتنی است، به تازگی یک رمان پنج جلدی با عناوین گوناگون از سوی این مترجم به تالیف رسیده است که این رمان در حوزه نوجوان توسط انتشارات محراب قلم منتشر شده است. شاید بتوان در این رمان پنج جلدی نوعی از ارباب حلقه‌ها برای گروه نوجوانان به حساب آورد.

منبع: ایبنا