روش‌های فلسفی را در آموزش‌های عقیدتی کودکان به کار بگیریم

به گزارش کودک پرس ، حجت الاسلام حسن معلمی، استاد حوزه و دانشگاه در مورد آموزش مبانی همچنین تفکر دینی به کودکان از طریق روش فلسفه کودک گفت: منظور از فلسفه برای کودک تربیت معقول و عقلانی کودک است به این معنا که به کودکان بیاموزیم در زندگی بهترین روش را در بهره مندی از مشورت با دیگران انتخاب کرده و هرگز از روی احساسات تصمیم نگیرند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر در این روش می توان بسیاری از آموزه های دینی، تاریخ و تفکر را به کودکان منتقل کرد. اگر امروز در کشورهای غربی اکثر قریب به اتفاق افراد می توانند در مورد تاریخ و گذشته خود صحبت کنند علت آن است که از همان دوران کودکی تحت آموزش بوده و بسیاری از مسایل فرهنگی در قالب های مختلف آموزشی به آنها آموزش داده شده است. گاهی از طریق داستان ها و رمان ها و گاهی از طریق بازی هایی که برای بچه ها طراحی می کنند، همه و همه به این دلیل است که وقتی بزرگ شدند مبانی ذهنی شان قوی شده و در عین حال تاریخ و فرهنگ خود را بدانند.

معلمی گفت: اگر از فلسفه در راستای بیان و تبیین مسایل دینی بهره مند شویم و روش های کند و کاو و فلسفی فکر کردن را در قالب های مختلف به کودک و نوجوان آموزش دهیم خواهیم دید که همین مسایل دینی برایشان به گونه ای خواهد بود که اصطلاحا ملکه ذهنی شان می شود. از سوی دیگر استفاده از شیوه پرس و جو این مبانی را در ذهن آنها محکم تر می کند. متاسفانه ما نیامده ایم از مسایل عمیق فلسفی خودمان به درستی بهره مند شویم و از روش های جالبی که در آنها وجود دارد استفاده کنیم. فقط اکتفا به ظاهر ماجرا کرده ایم.

همچنین دکتر نواب مقربی، پژوهشگر حوزه فلسفه کودکان با بیان اینکه روش ورود تفکر به مدارس به یقین کتاب نیست، گفت: تفکر گونه ای از فعالیت است؛ گونه ای از روش زندگی است، چیزی نیست که با خواندن حتی یک میلیون کتاب حاصل شود.

وی ادامه داد: اگر به سرچشمه فلسفه در یونان باستان نگاه کنید، مشاهده می کنید که سقراط بنیانگذار فلسفه کار و باری ندارد جز آنکه هر روز در کوچه و بازار با مردم عادی درباره مسائل زندگی گفت و گو کند. سقراط پرسش هایی مطرح می کند و مردم نیز به او پاسخ هایی می دهند، سقراط پرسش های دیگری مطرح می کند و پاسخ های آنان را تعدیل می کند و همچنان پیش می رود تا به نتیجه ای سازوار و عقلانی نزدیک شود.

معلمی در ادامه تصریح کرد: سقراط هرگز کتابی ننوشته و روش فلسفه ورزی خود را نیز از کتاب نیاموخته است. فلسفه ورزی او با زندگی او عجین است. فلسفه با زندگی رابطه تنگاتنگ دارد؛ فلسفه عمل است به شیوه ای خاص و نظرورزی صرف نیست. می توان فیلسوف بود بی آنکه اساسا سواد خواندن و نوشتن داشت یا حتی اصلاً کتابی نوشت.

وی افزود: تفکر و پژوهش به شیوه ای عملی باید در مدارس آموزش داده شود. تفکر کاری همچون شنا کردن است، اگر بهترین کتاب ها درباره شنا کردن را بخوانید و بهترین معلمان را هم استخدام کنید که آن کتاب را تدریس کنند، فایده ای حاصل نمی شود، برای یاد گرفتن شنا باید تن به آب بزنید و شنا کردن را در آب بیاموزید و معلم نیز در عمل می تواند تسهیل گر باشد و نکته هایی را در عمل برای بهتر شدن گوشزد کند.

معلمی برگزاری کارگاه های منظم اندیشه ورزی در مدارس را که بتواند شیوه های عملی تفکر و خلاقیت را به معلمان به صورت زنده و بدون اتکاء به کتاب، آموزش دهد راه حل کاربردی دانست و افزود: در این صورت اتکا به توانایی های فکری افراد خواهد بود و به این شکل می توان بسیاری از آموزه های فرهنگی را به کودکان منتقل کرد.

منبع: شبستان