مبانی و روش‌های تربیت از دیدگاه پیامبر(ص)

به گزارش کودک پرس , حجت الاسلام و المسلمین امیر ابراهیم‌زاده، مسئول نهاد رهبری دانشگاه خوارزمی در رابطه با تربیت از منظر پیامبر اسلام(ص) بیان کرد: بدون تعلیم و تربیت هیچ کوششی در جامعه به ثمر نخواهد نشست و در تعریف تربیت باید گفت تربیت فراهم کردن عوامل و زمینه برای به فعلیت رساندن و شکوفا کردن استعدادهای انسان در جهت مطلوب است.

تفاوت تعلیم و تربیت

حجت‌الاسلام و المسلمین ابراهیم‌زاده در تفاوت تعلیم و تربیت گفت: در تربیت قابلیت‌های بالقوه‌ وجودی توسط پدر، مادر و مربی به فعل و درجه شکوفا شدن می‌رسد در صورتی که در تعلیم فقط معلومات ذهنی افراد توسط مربی افزایش پیدا می‌کند.

مسئول نهاد رهبری بیان کرد: تعلیم فقط به موجودی که دارای درک و شعور است اختصاص دارد که بتواند علمی را درک کند ولی تربیت برای موجودات بدون شعور هم صدق می‌کند مثلاً باغبان درخت را تربیت می‌کند یعنی مقدماتی را فراهم می‌کند که درخت قابلیت‌های خود را کیفیت ببخشد و خوب رشد کند. همچنین تربیت دارای قصد و هدف است و یک عمل تصادفی نیست، مفهوم تربیت وسیع‌تر از تعلیم است.

وی ادامه داد: تربیت جنبه عملی و تعلیم جنبه ذهنی و یادگیری دارد چه بسا که افراد بسیاری از چیزها را می‌دانند اما متأسفانه به آنها عمل نمی‌کنند پس تربیت هنگامی عملی می‌شود که انسان علم و آگاهی‌های خود را به کار ببرد.

این کارشناس مذهبی با اشاره به سخن پیامبر(ص) که می‌فرماید مَثَل آنچه که من بر آن مبعوث شدم مَثَل باران است توضیح داد: باران در همه مناطق می‌بارد اما بعضی مناطق سنگی هستند و باران در آنها نفوذ نمی‌کند، در بعضی مناطق برای کشاورزی و آب یاری استفاده می‌کنند و بعضی مناطق نیز کویر و شن‌زار هستند و نه آب وارد آن زمین می‌شود و نه گیاهی درآن می‌روید افراد هم همین‌گونه هستند.

تربیت فرزند قبل از تولد

حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم‌زاده افزود: پیامبر اکرم(ص) خیلی در امر صحیح ازدواج و انتخاب همسر تأکید کرده‌اند که همسری نیکو انتخاب کنید که متدین و دارای حسن خلق باشد و از ازدواج کردن و همنشینی با گلی که در مزبله می‌روید پرهیز کنید.

تربیت در دوران جنینی

مسئول نهاد رهبری گفت: پیامبر اکرم(ص) به مهرورزی به مادر باردار و حمایت عاطفی از او، خوردن بعضی میوه‌ها که در هوش فرزند تأثیرگزار است، نگاه نکردن به چهره‌های کریح المنظر در چهار ماهگی فرزند که چهره او شکل می‌گیرد و مواردی از این قبیل توصیه و سفارش فرموده است.

تربیت در دوران نوزادی

وی توضیح داد: پیامبر اکرم(ص) به گفتن اذان و اقامه در گوش فرزند، صدقه دادن، انتخاب نام نیک برای فرزند، تغذیه با شیر مادر سفارش کرده و مراحل تربیت از زمان تولد را به سه دوره هفت ساله تقسیم کرده‌اند که فرزند در هفت سال اول زندگی‌اش وزیر و آقا است و در هفت سال دوم زندگی خادم، مطیع و فرمان‎بردار والدینش است و در هفت سال سوم مشاور برای والدین است و در هفت سال اول آزاد است و در هفت سال دوم تربیت و ادب شود، نماز و دعا و نیایش را به او آموزش دهید و بسترها را در هفت سالگی جدا کنید.

این کارشناس مذهبی ادامه داد: پس مراقب باشیم که در هفت سال اول به کودک سخت‌گیری نکنیم و اصول تربیتی پیامبر که محبت بوده را از آنها دریغ نکنیم.

مسئول نهاد رهبری بیان کرد: پیامبر(ص) فرموده: از ما نیست کسی که احترام به بزرگ‌تر را رعایت نکند و به کوچک‌تر رحم نکند همچنین به بوسیدن فرزندان بسیار سفارش کردند، در روایات داریم که در هنگام نماز حضرت، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) بر پشت ایشان سوار می‌شدند و حضرت قبل از پایین آمدن بچه‌ها از سجده بلند نمی‌شد، حضرت با کودکان بسیار بازی می‌کرد و فرزندان در بازی بر پشت حضرت سوار می‌شدند این یک روش تربیتی پیامبر است.

حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم‌زاده ادامه داد: حتی زمانی که کودکان وارد می‌شدند حضرت جلوی پای آنها بلند می‌شد که این عمل فرزندان را با ادب می‌کند و بدآموزی ندارد مگر اینکه در رفتارمان رعایت نکنیم آنگاه است که بچه بدآموز می‌شود.

منبع:خبرگزاری ایکنا