رئیس هیأت مدیره انجمن حامیان شهر بدون مرز گفت: جداسازی نابینایان در مدارس کشور در حال گسترش است.
به گزارش کودک پرس، گاهی برای درک کردن بخشی از جامعه باید یک روز خودت را شبیه آنها کنی تا شاید کمی درک شان کنی، مثلاً تا آب قطع نشود، هیچگاه نمیتوانی بیآبی و خشکسالی که بخش زیادی از جامعه ایران با آن درگیر هستند را درک کنی، حالا با رسیدن به روز عصای سفید در واقع اگر میخواهی این افراد را درک کنی شاید زندگی با چشم بسته بهترین حالت برای درک این عزیزان و نیازهایشان باشد.
به صورت میانگین یک درصد از افراد را در جامعه ایران نابینایان و کمبینایان تشکیل میدهند که از این میان 87 درصد کمبینا و 13 درصد هم نابینا هستند، این آمار را میرسجاد موسوی رئیس هیأت مدیره انجمن حامیان شهر بدون مرز در حالی میدهد که خودش نیز جزوی از همین یک درصدیها است، با او به گفتوگو مینشینیم و با یکدیگر یکی بعد از دیگری موانع بیشمار پیش روی نابینایان و کمبینایان در مشهد را میشماریم، هرچند وقت تمام میشود، اما این موانع گویا تمام ناشدنی است و در ادامه ماحصل این گفتوگو را با یکدیگر میخوانیم.
گفتید که به صورت میانگین یک درصد افراد جامعه کمبینا و نابینا هستند، این آمار خراسان رضوی را هم شامل میشود؟
بله این آمار کلی است که در تمام جامعه یکسان است و استان خراسانرضوی هم از آن مستثنی نیست.
امروز مشهد چقدر برای پذیرایی از کمبینایان و نابینایان آمادگی دارد؟
مناسبسازی شهر از اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 در مشهد آغاز شده است، اما این روند لاکپشتوار جلو میرود. از عملکرد مناسبسازیها راضی هستیم، اما باید 80 درصد شهر برای عبور و مرور این افراد مناسبسازی شده باشد که متأسفانه هنوز به آن نرسیدهایم.
عمدهترین مشکل کمبینایان و نابینایان امروز چیست؟
مهمترین مشکل همین عدم مناسبسازیهاست، چراکه زندگی هر یک از ما نابینایان و کمبینایان به آن بستگی دارد، شما تصور کنید یک روز یک نابینا از خانه بیرون بیاید و از چالهچولههای پیاده رو عبور کند و توی جوبهای سطحی کنار خیابان هم نیفتد، با پارک خودروها درون پیادهرو یا شاخههای هرس نشده درختان و پروژههای مختلف نهادها و پیمانکاران که در برخی موارد در اقدامی غیرمسؤولانه رها میشوند، چگونه کنار بیاید؟
یعنی تا به حال مشکلی هم در این خصوص ایجاد شده است؟
مشکل که هر روز رخ میدهد، یعنی با وضعیت کنونی شهر که بخش عمدهای هنوز مناسبسازی نشده تقریباً غیرممکن است که یک کمبینا یا نابینا به مشکلی برنخورد و دچار تألمات روحی و آسیبهای جسمی نشود، به طور مثال سال گذشته یکی از دوستان ما پس از سه سال تلاش فراوان برای شرکت در کنکور صبح روز کنکور از منزل خارج شد تا راه از پیش مشخص شده را تا محل کنکور طی کند، اما به دلیل حفاری و رها کردن قسمتی از این مسیر این فرد به درون چالهای چندمتری سقوط میکند و به جای کنکور چهار روز در بیمارستان امدادی مشهد بستری میشود و به خاطر سهلانگاری یک پیمانکار که اصلا درک درستی از وضعیت ما ندارد، آینده این فرد تغییر میکند و تمام زحماتش در همان چاله جا میماند.
چرا نابینایان برای بیرون رفتن از دیگران کمک نمیگیرند؟
در حال حاضر بهزیستی و آموزش و پرورش استثنائی برای توانبخشی به نابینایان و کمبینایان زحمات زیادی کشیدهاند و این فعالیتها تنها برای همین بوده که یک توانیاب بتواند کارش را به تنهایی پیش ببرد و وابسته به سایر افراد جامعه نباشد. من خودم سالها در اروپا زندگی کردهام آنجا اصلاً گمان نمیکنی که نابینا هستی و امروز 95 درصد بیکاری نابینایان همین عدم مناسبسازی است.
یعنی شما معتقدید که نابینایان هم میتوانند مانند افراد عادی سرکار بروند؟
نه تنها معتقدیم که هیچ فرقی ندارند، بلکه در برخی مواقع حتی بهتر هم میتوانند عمل کرده و به دیگران هم کمک کنند، مثلاً من خودم به جرأت میتوانم بگویم در تایپ کردن تقریباً رقیب ندارم و از خیلیها بهتر این کار را انجام میدهم، اما آنچه امروز موجب تمایز میشود عدم مناسبسازیها در ادارات و سازمانها است، از ورودی ساختمانهای دولتی و خصوصی گرفته و تا مشکلاتی که نرمافزارها در این خصوص دارند. مثلاً تا چندسال پیش برای اپراتورهای تلفن مخابرات و اعلام شمارههای درخواستی مشکلاتی وجود داشت که با ایجاد و طراحی یک نرمافزار سخنگو این مشکل مرتفع شد و امروز حتی ما در کشور فردی را داریم که 18 هزار شماره تماس را حفظ کرده است که این خود بینظیر است، اما با این حال در کشورهای پیشرفته 95 درصد نابینایان سرکار میروند، اما در کشور ما 95 درصد بیکار هستند.
فارس: برخورد دستگاهها و برای استخدام افراد نابینا چطور است؟
ما فردی را داشتیم که برای انجام مصاحبه شغلی با یک همراه رفته بود، کارفرما وقتی این را میبیند احساس میکند که او به تنهایی نمیتواند سرکار حاضر شود و باید حتماً سرویس و اقدامات ویژهای برای او در نظر گرفته شود، به همین دلیل دست رد به سینه او میزند. بعد از این قضیه ما از او خواستیم که این بار به تنهایی برود که او همینکار را هم کرد و به راحتی استخدام شد و در حال حاضر چند جا کار پیدا کرده و حقوق خوبی میگیرد.
فارس: امروز نابینایان میتوانند در مدارس عادی ثبتنام کنند؟
سازمان ملل از سال 2005 تا 2015 این فرصت را به کشورها داد تا ساختار مجزا برای مدارس استثنائی را جمع کنند، دیگر جداسازی صورت نگیرد. الان دو سال از این تاریخ میگذرد اما در کشور ما مدارس استثنائی در حال گسترش است و حتی برای دانشآموزان استثنائی چندین برابر سایر دانشآموزان هزینه میشود. این جداسازی شاید زمانی خوب بود، اما حالا دیگر جواب نمیدهد، در واقع ما با جدا کردن نابینایان از جامعه آنها را در جامعهپذیری با مشکل مواجه میکنیم و هنگامی که آنها میخواهند وارد جامعه شوند با مشکلات زیادی همچون ارتباط گرفتن با سایرین برابر میشوند و در نتیجه افسرده و سرخورده میشوند.
عدهای معتقدند که یک دانشآموز نابینا نمیتواند پابهپای سایر دانشآموزان در مدارس ابتدایی پیشرفت کند. نظر شما چیست؟
ما نوجوان 12 سالهای داشتیم که اصلاً به مدرسه نرفته بود و میخواست در یک مدرسه عادی تحصیل کند که با واکنش منفی مسؤولان این مدرسه مواجه شد، اما در نهایت این دانشآموز در همان مدرسه پذیرش شد و جالب این است که توانست در مدت یک سال هشت پایه تحصیلی را بگذراند و شاگرد ممتاز مدرسه شود و همان مدیرانی که روزی مخالف حضور او بودند چندین بار به او به خاطر پیشرفتهایش جایزه دادند و از او قدردانی کردند؛ البته اخیرا ندیدهام که دیگر دانشآموز نابینا یا کمبینا را به مدرسه عادی راه ندهند، این مشکل تقریباً مرتفع شده است.
نگاه جامعه به یک فرد نابینا چطور است؟
امروز برخی محرومیتها را جامعه بر ما تحمیل میکند، به طور مثال تا سالها قبل اگر یک نابینا در خیابان راه میرفت عدهای به او صدقه میدادند که با روشنگریهایی که صورت گرفته مردم حالا روشن شدهاند و شاهد چنین صحنههای زنندهای در سطح خیابانها نیستیم، اما این تفکر که نابینایان نیازمند کمک هستند هنوز در جامعه دیده میشود، به طور مثال زمانی در بحث جابهجایی با اتوبوسهای درون شهری این مشکل وجود داشت که متوجه نمیشدیم به کدام ایستگاه رسیدهایم و کجا باید پیاده شویم، اما با تعریف سیستم صوتی که نام ایستگاهها را اعلام میکند این مشکل هم برطرف شد و حتی برای زائران دیگر افراد هم بسیار موثر بوده است، هرچند برخی رانندگان با اقداماتی همچون قطع کردن سیستم و کم کردن صدای آن مشکلاتی را ایجاد میکنند. گذشته از این پارک کردن خودرو و چیدن وسایل در معابر اصلی بازسازی شده شهر از سوی مردم یکی دیگر از همین محرومیتهایی است که دامن ما را میگیرد که هدف ما در انجمن حامیان شهر بدون مانع رفع همین موانع است.
منبع:خبرگزاری فارس
ارسال نظر