زندگی سالانه ۷۵۰ هزارکودک شیرخشکی

به گزارش کودک پرس ، شیر خشک یا شیر مادر…؟ می توانم به جای شیر مادر از شیر خشک استفاده کنم…؟ چرا فرزندم شیر خشک را راحت تر می پذیرد…؟ شیر خشک می تواند جایگزین شیر مادر باشد…؟ این سوال ها جزو اصلی ترین سولاتی است که مادران در دوران بعد از زایمان از خود می پرسند و خوشبختانه اکثریت مردم از فواید شیر مادر برای کودک و ارجحیت و تاثیر آن نسبت به شیر خشک مطلع هستند. اما بنابر دلایل مختلف ممکن است مادر در دادن شیر خود و کودک در استفاده از شیر مادر ناتوان باشند که در این صورت باز هم به خانه اول بر می گردیم.

طبق گفته متخصصان 6 ماه اول زندگی کودکان ارجحیت با شیر مادر است اما کودکان به دلیل راحت طلبی و جریان راحت از شیشه شیر شیر مادر را پس می زنند. در واقع استفاده از شیشه شیر تنها در زمانی تجویز می شود که کودک وزن مناسب و مادر شیر کافی نداشته باشد تا شیر خشک به بهبود روند تغذیه نوزاد کمک کند. اما در چند سال اخیر شاهد رشد استفاده مادران از شیر خشک بودیم که رد پای مشکالت اقتصادی، شغل مادران، نبود زمان کافی در این موضوع دیده می شود.

یکی از مادران جوان گفت: به دلیل مشکلات کاری فرصت دادن شیر مادر به فرزندم را ندارم… از زمانی که شاغل شدم فرصت رسیدگی درست به تغذیه فرزندم را ندارم و در تمام مدتی که در محل کار هستم فرزندم از شیر خشک تغذیه می کند. شاغل شدن مادران و الزام آن ها به کار کردن بنابر دلایل و مشکلات مالی از عواملی است کودکان را از تغذیه از شیر مادر دور کرده است اما در هر صورت با توجه به فواید شیر مادر این عوامل نباید مانعی بر سر راه تغذیه کودک باشد. از طرفی هم ترس مادران از جهت کافی نبودن شیر مادر برای کودک در این مورد دخیل است.

* متخصص تغذیه: تضمین سالمت کودکان در آینده

دکتر عبدالرضا نوروزی، متخصص تغذیه، گفت: شیر مادر برای تغذیه قابل مقایسه با شیر خشک نیست در واقع استفاده از شیر مادر منجر به قوی تر شدن و ایمن شدن نوزادان می شود. پژوهش ها در چند سال اخیر نشان داده است که استفاده از شیر مادر در کودکی از مبتلا شدن به بیماری های مثل دیابت و فشار خون و همین طور بیماری های کلیوی در آینده جلوگیری می کند.

*ترکیب طلایی شیر مادر
دکتر نوروزی گفت: ترکیبات شیر خشک با شیر مادر متفاوت است در شیر مادر مادر نوعی از پروتئین و چربی وجود دارد که در شیر خشک نیست پس در نتیجه میزان غذایی که کودک از طریق شیر مادر دریافت می کند نسبت به شیر خشک بیشتر است.

*معجزه مراحل شیردهی مادر
این متخصص تغذیه در ادامه گفت: شیر مادر با توجه به فواید و خواصی که ذکر شد، در هوش کودکان هم به شدت تاثیر گذار است به طوری که کودکانی که از شیر مادر خود تغذیه کرده اند از لحاظ وضعیت درسی در رتبه بالاتری قرار می گیرند اگر به مراحل خوردن شیر مادر توجه کنید تمامی مراحل در روند حاالت کودکان تاثیر گذار است. کودک در آغوش مادر از شیر تغذیه می کند و به علت همین ارتباط و تماسی که بین آن ها برقرار می شود حالتی از آرامش به وجود می آید که منجر به تکامل دستگاه عصبی کودک می شود.نمی توان گفت که شیر مادر روی دختران و پسران تاثیرات متفاوتی دارد و تا کنون هم چنین چیزی در این قالب نداشتیم و اثر شیر مادر بنابر ترکیباتی که دارد تاثیر یکسانی هم می گذارد.

در واقع نظرات مختلفی در خانواده ها وجود دارد که پسر ها برای این که نسبت به دختر ها قوی تر شوند باید بیش از دختران شیر مادر مصرف کنند اما طبق اظهارات دکتر نوروزی این تفکرات صحیح نبوده و شیر مادر دارای تاثیرات یکسان است.

*خیلی خوب یا خوب؟
دکتر نوروزی گفت: نمی توان گفت که شیر خشک کاملا مضر بوده و آسیب رسان است…خیر… فقط مقایسه ای است بین خیلی خوب و خوب که قاعدتا همه مردم خیلی خوب را انتخاب می کنند در این بحث هم شیر خشک خوب و شیر مادر خیلی خوب است. شیر خشک آسیب و ضرر و زیانی ندارد اما شیر مادر عالی است. در واقع شیر خشک برای مادرانی که شیر کافی ندارند و یا رشد کودک کم است جایگزین می شود.

*سزارین، عامل افزایش شیرخشک
دکتر نوروزی در ادامه بیان کرد: زایمان طبیعی و سزارین هم در مصرف شیر مادر و شیر خشک تاثیرگذار است. مادرانی که به صورت طبیعی زایمان می کنند به خاطر مکانیسم و درد های زایمان باعث تحریک اعصاب و هورمون ها شده و در نتیجه منجر به ترشح شیر می شود و این مورد را هم باید اضافه کنم که در زایمان طبیعی، مادر، نسبت به فردی که سزارین کرده است شیر بیشتری داشته و مدت شیردهی هم بیشتر است. افزایش گرایش مادران به سزارین و فاصله افتادن بین نوزاد و مادر در ساعات اولیه زندگی همگی بخشی از علل کاهش گرایش به شیر مادر و افزایش استفاده از شیر خشک است.

*سخنگوی سازمان غذا و دارو:فقط شیرخشک داروخانه ها را تایید می کنم

دکتر کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو گفت: شیر خشکی که در داروخانه ها توزیع می شود کامال از لحاظ ایمنی و سالمت مورد تایید سازمان غذا و دارو می باشد. بخشی از شیر خشک های موجود وارداتی و بخشی از آن ها تولید داخل است در مورد شیر خشکهای وارداتی باید بگویم که تماما توسط سازمان غذا و دارو تایید می شود و این فقط در مورد شیر خشک هایی است که در داروخانه ها تهیه و توزیع می شوند.

*عدم ایمنی شیرخشک های بازار
دکتر جهانپور در ادامه گفت: در مکان هایی غیر از داروخانه ها مثل بازار مولوی شیر خشک هایی توزیع می شود که سازمان غذا و دارو سالمتی و ایمنی آنها را به هیچ وجه تایید نمی کند در واقع اکثرا و یا حتی همه آن ها از لحاظ ایمنی و سالمت قابل تایید نیست. محصوالتی که در داروخانه ها به فروش می رسد از همان ورود به داروخانه تا فروش آن تحت نظارت قرار می گیرد اما شیر خشک های موجود در بازار، مراحل ورود و ضوابط نگهداری و ایمنی آن ها
رعایت نشده است.

طبق اعالم موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران شیر خشک بر اساس میزان چربی به 5 مورد تقسیم می شوند.شیرخشک های کامل، کم چربی، بدون چربی، شیرخشک های تهیه شده از پس آب کره و شیرخشک های فوری. طبق گفته سخنگوی سازمان غذا و دارو آمار دقیقی از این که کدام نوع شیر خشک موجود در بازار استاندارد و کدام یک غیر استاندارد است وجود ندارد اما وی در ادامه گفت: به جرات می گویم که تمام شیرخشک های موجود در داروخانه ها تایید شده است و مادران تردیدی در خرید آن نداشته باشند.

*وزارت بهداشت مسئول ترویج استفاده از شیر مادر است
دکتر جهانپور در ادامه گفت: سازمان غذا و دارو در خصوص ترویج فرهنگ استفاده از شیر مادر نقشی ندارد و این وظیفه به عهده وزارت بهداشت و ادارات مربوطه است. سازمان غذا و دارو بیشتر در حوزه ایمنی و سالمت وارد می شود و این وزارت بهداشت است که دهه ها در تالش برای ترویج این فرهنگ است و به مخوفقیت های خوبی هم در این زمینه دست یافته است اما در همین زمینه می توانم بگویم که استفاده از شیر خشک نسبت به جمعیت نوزادان در وضعیت خوبی قرار دارد. اما تا کنون هم برنامه های وزارت بهداشت فقط در قالب چند استراتژی بوده و هم چنان استفاده از شیر خشک هر چند به صورت کم مصرف می شود و شیر مادر تنها منشا تغذیه کودکان نیست.

*قیمت شیرخشک؛20 تا 200 هزار تومان!
قیمت های شیر خشک با توجه به میزان چربی و فوایدی که دارند از 20 تا 200 هزار تومان هستند. در برخی موارد قیمت این شیرخشک ها به 300 هزار تومان هم رسیده است. یکی از داروخانه دارها گفت: این قیمت ها به مارک و برند شیرخشک ها هم مربوط است و مادران قبل از خرید شیر خشک از ما میپرسند که اگر برند شیرخشک آلمانی یا فرانسوی است بخریم! در واقع به ترکیبات و فواید و کیفیت آن برای کودکان توجه نمی کنند و بیشتر و مارک آن توجه دارند. mili lady و aptomil به گفته این داروخانه دار از جمله مارک هایی است که بسیار پر طرفدار هستند. همچنین شیر خشکهایی که تحت لیسانس شرکتهای خارجی هستند قیمتهای بسیار باالیی دارند. شیرخشک های نان هم همیشه جزو محصوالتی بوده که کمترین قیمت و کیفیت را داشته و در داروخانه هم با قیمت 10 تا 15هزار تومان به فروش می رسد.

*شیر مادر در منابع اسلامی

در تمام منابع اسالمی همچون قرآن كریم، روایات پیامبر اكرم (صلی‌الله علیه و آله و سلم) و معصومین (علیهم‌السلام) و نیز كتب فقهی مطالبی در مورد تغذیه با شیرمادر و آثار و احكام
آن وجود دارد. آیه 233 سوره بقره این آیه به اعتباری، مهمترین آیه در خصوص شیرمادر است آیه 15 سوره احقاف آیه 14 سوره لقمان، آیه 23 سوره نساء
،آیه 6 سوره طالق، آیه 2 سوره حج آیه 7 سوره قصص،آیه 12 سوره قصص. حضرت علی (علیه‌السلام) و رسول اکرم (صلی‌الله علیه و آله و سلم) هم استفاده از شیر مادر به عنوان مبارک ترین غذا را توصیه کرده اند.

بر اساس آیه 233 سوره بقره در كلمه حولین كاملین دو سال تمام و نیز آیه 14 سوره لقمان یك دوره شیردهی كامل ، 24 ماه است . اما با استنباط از آیه 15 سوره احقاف حداقل مدت شیردهی برای كودكی كه 9 ماه زندگی جنینی را پشت سر گذاشته ، 21 ماه است . بدیهی است این میزان حداقل به هر مقدار كه از طول مدت بارداری كم شده باشد افزایش خواهد یافت و این ّل در آموزش های قرآنی نیز از شگفتیهای قابل تأم است كه می توان با كمك یافته های علمی آن را تشریح کرد.

*نوزادان زایمان طبیعی هوشیارتر هستند
همان طور که گفته شد سزارین یکی از عواملی است که در دور کردن نوزادان از شیر مادر و مصرف شیر خشک تاثیر دارد اما دلیل اصلی گرایش مادران به سزارین به دلیل ترس از زایمان طبیعی است. اما وزارت بهداشت با اعالم رایگان بودن زایمان طبیعی سعی در کاهش آمار سزارین دارد. طبق آمار سال 96 آمار زایمان طبیعی از مرز 540 هزار گذشت و رقم 548 هزار مورد به ثبت رسید.

اما این در حالی است که فقط نیمی از زایمان ها به صورت طبیعی انجام می شود و نیمی دیگر سزارین. رواج فرهنگ سزارین در کشور و تفکراتاشتباهی که درباره آن وجود دارد فضای زایمان مادران را به سمت زایمان سزارین کشانده است. در صورتی که نوزاد زایمان طبیعی دارای سیستم قلبی عروقی آماده تری به نسبت کودکان سزارینی است. نوزادان زایمان طبیعی پس از تولد هوشیارترند و قادرند از سینه مادر به راحتی تغذیه کنند. بر اساس پژوهش های انجام شده، نوزادان زایمان طبیعی 20 درصد کمتر از دیگر نوزادان به دیابت نوع یک مبتال می شوند و 50 درصد نیز کمتر از دیگر نوزادان در آینده به آسم مبتلا می شوند.

*سالانه 750 هزار کودک بدون شیرمادر!
سيدحامد برکاتي، رييس وقت اداره سلامت کودکان و ترويج تغذيه با شير مادر وزارت بهداشت، گفته بود در ايران 53درصد نوزادان در شهرها و 38درصد در روستاها از تغذيه انحصاري با شير مادر تا شش ماهگي محروم مي شوند. به گفته او، 51درصد از شيرخواران تا دوسالگي با شير مادر تغذيه مي شوند و اين يعني نيمي ديگر از کودکان زير دوسال از شير مادر محرومند. این اظهارات نگران کننده می گوید که نیمی از کودکان ایرانی شیرمادر تغذیه نمی شوند. یعنی اگر بر اساس آمارها سال گذشته حدود یک میلیون و 490 هزار نفر در کشور متولد شدند که با این آمار یعنی ساالنه حدود 750 هزار کودک ایرانی شیرمادر مصرف نمی کنند.

منبع: جامعه خبر