طرح مطالعه کتاب‌های داستانی به جای تکالیف نوروزی به خوبی اجرا نشده‌است/ کاهش قیمت کتاب با افزایش تقاضا

به گزارش کودک پرس ، فرهاد حسن‌زاده که در حوزه داستان‌نویسی کودک و نوجوان فعالیت می‌کند درباره طرح حذف پیک‌های نوروزی و جایگزین‌شدن مطالعه کتاب‌های داستانی گفت: طرح مطالعه کتاب‌های داستانی از سوی دانش‌آموزان، از نگاه بیرونی بسیار خوب است. ما نویسندگان گلایه داشتیم که سیستم آموزشی با کتابخوانی بیگانه است و بچه‌ها به قدری درگیر درس و نمره و کنکور هستند که فرصت خواندن پیدا نمی‌کنند.

وی ادامه داد: این طرح، بسیار خوب است اما من فکر می‌کنم با نظام آموزشی که داریم این طرح به خوبی اجرا نشده است، این‌که بعد از خواندن کتاب چه اتفاقی باید بیفتد بسیار مهم است و معلمانی که قرار است روی این طرح کار کنند آیا در این زمینه آموزش دیده‌اند؟ آیا قرار است از دل آن کتاب‌های داستان آزمونی گرفته شود و همان برخورد که نسبت به درس می‌شود را نسبت به کتاب‌های داستانی نیز داشته باشند؟ و بچه ها احساس کنند که باز تکلیفی را باید انجام دهند. من فکر می‌کنم معلم‌ها باید توجیه شوند که کتاب خواندن بچه‌ها برای سرگرم شدن و لذت بردن آنهاست و این باید جا بیفتد که آزمونی برای آموختن نیست.

نویسنده «ماجرای روباه و زنبور» در سخنانش تاکید کرد: باید دانسته شود که بچه‌ها از دل کتاب خواندن به مفاهیمی می‌رسند و نباید هیچ اجبار و تکلیفی که چه کتابی خوانده شود، وجود داشته باشد. همچنین بعد از آن اینکه کتابی خوانده شد نباید به این فکر کرد که حال باید چه واکنشی و یا چه بازخوردی وجود داشته شود، بلکه تنها می‌‌توان این زمینه را ایجاد کرد که بچه‌ها بعد از خواندن کتاب درباره آنچه خوانده‌اند گفت‌وگو کنند. اگر اینطور باشد که بچه‌ها گروه‌ گروه کتاب مشترک بخوانند و درباره روند داستان، شخصیت‌ها و پیام داستان صحبت کنند، شاهد تاثیرگذاری قابل توجهی در تربیت و رشد بچه‌ها خواهیم بود زیرا مطالعه فردی به فکر، تامل و حرف زدن تبدیل شده است.

وی خاطرنشان کرد: به یاد دارم زمانی در مجله رشد فعالیت می‌کردم، یکی از معلمان نامه‌ای نوشته بود که چطور باید درخصوص اطلاعاتی که در این مجله آمده از بچه‌ها امتحان گرفته شود. بر همین اساس، می‌‌توان نتیجه گرفت که برخی از معلمان همه‌چیز را در آزمون می‌بینند در حالی که مجله رشد با جدول، داستان و محتوایی که به همراه دارد بیشتر جنبه سرگرمی‌بخشی دارد تا بچه‌ها نسبت به درس یک‌بُعدی نشوند.

اگر تکلیف و اجبار پشت این طرح نباشد، تاثیرگذاری آن در ترغیب و تشویق دانش‌آموزان به کتاب خواندن، افزایش می‌یابد و لذت‌بخشی از مطالعه را به دنبال دارد
حسن‌زاده درباره تداوم این طرح در طول سال عنوان کرد: فکر می‌کنم اگر تکلیف و اجبار پشت این طرح نباشد، تاثیرگذاری آن در ترغیب و تشویق دانش‌آموزان به کتاب خواندن، افزایش می‌یابد و لذت‌بخشی از مطالعه را به دنبال دارد. این طرح می‌تواند در مقاطع دیگر هم به اجرا درآید و بچه‌ها با خواندن خو گیرند و کتاب خواندن عادت زندگی‌شان شود. همچنین مطالعه برای بچه‌ها با چنین طرح‌هایی مثل دیگر عادات زندگی درآید.

وی درباره وضعیت بازار کتاب کودک و نوجوان برای پاسخگویی به نیاز نسل جدید تشریح کرد: عرضه و تقاضا هر دو در خدمت هم هستند. اگر در انتخاب کتاب تنگ‌نظر نباشیم و اگر این طرح ادامه داشته باشد، تقاضا ایجاد می‌شود و نویسندگان تلاش بیشتر می‌کنند و ناشران به تکاپو می‌افتند تا داستان‌های خوبی چاپ کنند، بنابراین تمام این موارد کامل‌کننده یکدیگر می‌شوند.

این نویسنده بیان کرد: به تازگی شنیده‌ام که یکسری از سازمان‌های وابسته به آموزش و پرورش چون انتشارات تربیت قراردادی با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منعقد کرده و برخی از کتاب‌های کانون را برای ارائه در مدارس خریداری کرده است. آموزش و پرورش سازمان‌هایی دارد که در بحث انتشارات و توزیع کتاب همکاری می‌کند و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان یکی از آنهاست که در تولید تئاتر و این سیستم می‌‌تواند کمک‌کننده باشد. فعالیت این نهادها می‌تواند در کتابخوان کردن بچه‌ها تاثیر قابل توجهی داشته باشد.

تاثیر کتاب بر فهمیدن دروس آموزشی

وی درباره قیمت کتاب و همچنین راهکاری برای این‌که خرید کتاب دغدغه‌ای جدید برای خانواده‌ها نشود تصریح کرد: اگر ضرورت کتاب‌خواندن از سوی خانواده‌ها احساس شود، قیمت کتاب، برایشان بالا نخواهد بود. از نظر برخی، کتاب کالای اضافه است. در حالی که اگر افراد توجیه شوند که همچون وقتی یک کودک یا نوجوان گرسنه می‌شود و ساندویچ به عنوان غذای جسم او خریداری می‌شود، کتاب نیز برای رشد روحی او یک نیاز است و غذای روح به شمار می‌رود. تمامی دانش‌آموزان برای بهتر فهمیدن دروسشان به کتاب نیاز دارند.

نویسنده «آبی‌تر از آبی» در بخش دیگری از صحبت‌هایش اظهار کرد: ثابت شده است کودکان و نوجوانانی که کتاب غیردرسی می‌خوانند درک‌شان از مطالب علمی بیشتر است، بنابراین اگر خریداری کتاب برای کودک و نوجوان در میان خانواده‌ها جا افتد و متولیان آموزش و پرورش به آن توجه کنند، کتاب هم یکی از اقلام خوراکی تلقی می‌شود و خانواده‌ها نیز حاضر می‌شوند بابت خریداری آن پول بپردازند. یک کتاب کودک به اندازه دو خوراکی برای بچه‌ها، هزینه دارد که اگر بپذیرند بسیاری از مشکلات حل می‌شود، زیرا وقتی از سوی خانواده‌ها تقاضا ایجاد شود و میزان درخواست کتاب افزایش پیدا کند، ناشران بریا پاسخگویی به این نیاز، تیراژ کتاب‌هایشان را بالا می‌برند، در نتیجه قیمت کتاب کاسته می‌شود و تقریبا به نصف می‌رسد.

لازم به یادآوری است، از فرهاد حسن‌زاده که نامزد جایزه‌ هانس کریستین آندرسن در سال ۲۰۱۸ بوده، داستان‌هایی چون «سرمانخوری کوتی‌کوتی»، «سلام ویزگول»، «هستی» و «چتری با پروانه‌های سفید» منتشر شده است.